Rossiyaning «soyadagi floti» deb ataladigan tankerlari 2021 yildan buyon kamida to‘qqizta neft va neft mahsulotlarining to‘kilishiga sabab bo‘lib, butun dunyo bo‘ylab suv sathlarida keng neft dog‘larini qoldirdi. Bu haqda Politico 17 oktyabr, payshanba kuni SourceMaterial jurnalistlar notijorat guruhi bilan hamkorlikda o‘tkazgan surishtiruvida yozdi. Materialda ta’kidlanishicha, tayyorgarlik jarayonida sun’iy yo‘ldosh tasvirlari va Lloydʼs List tahliliy kompaniyasi hamda Kpler tovar platformasidan yuk tashish haqidagi ma’lumotlar o‘rganilgan.
«Politico va SourceMaterial Tailanddan tortib Vetnam, Italiya va Meksikagacha bo‘lgan hamma joyda »soyadagi flot» bilan bog‘liq bo‘lgan chiqindilarni topdi. Tankerlar Qizil dengiz va Panama kanali kabi band bo‘lgan yuk tashish yo‘laklaridan o‘tgan, bu har qanday jiddiy avariya xalqaro savdo yo‘llarini buzishi mumkinligini anglatadi», deb yozadi jurnalistlar va bu muammo Rossiya Federatsiyasining Ukrainaga keng ko‘lamli harbiy bostirib kirishi hamda Rossiyaga qarshi sanksiyalar kiritilganidan keyin ancha og‘irlashganini ta’kidlaydi.
Greenpeace: RF YeIga sanksiyalarni chetlab o‘tib dengiz orqali neft yetkazyapti
Greenpeace ekologik tashkilotiga ko‘ra, Rossiya Yevropa Ittifoqi sanksiyalarini chetlab o‘tib, bir necha hafta davomida to‘g‘ridan to‘g‘ri Yevropa portlariga xom neft yetkazib bermoqda. 24 sentabr kuni DW tomonidan olingan Greenpeace tadqiqotiga ko‘ra, GPS sun’iy yo‘ldosh tizimi ma’lumotlari shundan dalolat beradi.
Unga ko‘ra, bu yuklar asosan Gretsiya yuk tashish kompaniyalarining kemalarini o‘z ichiga oladi, ularning ba’zilari Rossiyaning «soyadagi floti» sifatida ko‘riladi — Rossiya Federatsiyasiga sanksiyalarni chetlab o‘tishda yordam berishda gumon qilingan tankerlar.
Surishtiruvchilar 2024 yil iyul oyidagi sun’iy yo‘ldosh ma’lumotlarini tahlil qilib, YeI va Rossiyaning Boltiq dengizidagi Primorsk va Ust-Luga portlari, shuningdek, Qora dengizdagi Novorossiysk portlari o‘rtasida suzib o‘tgan 15 ga yaqin tankerlarning harakati to‘g‘risidagi ma’lumotlarni tahlil qilishdi. Taxminan 250 metr uzunlikdagi bu tankerlarning har biri 150 million litrdan ortiq xom neftni tashishga qodir.
Kemalarning ko‘rsatkichi — suvga tushish chuqurligi asosida — ular Rossiya neft portlarini to‘liq yuklangan holda tark etgan degan xulosaga kelish mumkin. Belgilangan portlarga yetib borganidan so‘ng, ularning suvdagi darajasi bir necha metrga kamaydi, bu to‘liq yoki qisman yuk tushirishning dalilidir.
Greenpeace ta’kidlaganidek, Rossiya xom neftining importi Yevropa Ittifoqi amaldagi sanksiyalarini buzadi. 2023 yilning mart oyidan boshlab neftni dengiz orqali tashish taqiqlanadi.