Ukraina sobiq prezidenti Viktor Yanukovichning o‘g‘li Aleksandr Yanukovich Rossiya tomonidan bosib olingan Ukraina hududlaridan ko‘mir sotishdan o‘ziga yaqin kompaniyalar orqali milliardlab rubl ishlab topyapti. Bu haqda 4 fevral, seshanba kuni chop etilgan «Vajnyye istorii» nashri surishtiruvida aytilgan. Jurnalistlar aniqlaganidek, 2023-2024 yillarda kichik Yanukovich bilan bog‘liq tuzilmalar Rossiyadan deyarli yarim million tonna ko‘mir eksport qilgan. Xomashyo uchun pul Britaniya Virjiniya orollaridagi ofshor hisobraqamlariga o‘tkazilgan, ko‘mirning o‘zi esa Turkiya va boshqa mamlakatlarga jo‘natilgan.
Sxemaning asosiy elementi Rostov-Don chekkasida ro‘yxatdan o‘tgan va Donetsk oblastidagi firmalardan eksport uchun ko‘mir oladigan «Energoresurs» kompaniyasidir, deb yozadi «Vajnyye istorii». Uning yetkazib beruvchilari qatoriga «Donskiye ugli» savdo uyi, «Vostokugol» RTK hamda «Komsomolets Donbassa», «Jdanovskaya», «Impeks-Don» va boshqa konlar kiradi.
"Energoresurs" egasi va direktori sifatida Aleksandr Yanukovichning sobiq qo‘l ostidagilari — Aleksey Ivanov va Pavel Zemlyakovlar ko‘rsatilgan. Ivanov u bilan bog‘liq bo‘lgan turli yuridik firmalarda ishlagan, Zemlyakov Donbass hisob-kitob-moliya markazida xizmat qilgan, Ukraina ommaviy axborot vositalari u ham sobiq prezidentning o‘g‘liga tegishli ekanini bildirgan. 2023 yilda "Energoresurs" Kiprning Sl holdings limited kompaniyasidan yiliga 1 foiz stavka bilan 7 million dollar kredit oldi, bu kompaniya Yanukovichning "MAKO" holdingidagi yana bir qo‘l ostidagi xodimi Eduard Slinkoga tegishli edi.
"Energoresurs"ning deyarli barcha ko‘mirlari Turkiyaga ketadi
Yevropa Ittifoqi sanksiyalari tufayli so‘nggi uch yil ichida "Energoresurs" ko‘miri asosan Turkiyaga jo‘natildi, u yerga temiryo‘li va dengiz transporti orqali yetkaziladi. Qabul qiluvchi — Britaniya Virjiniya orollarida ro‘yxatdan o‘tgan Energy Union kompaniyasi. "Energoresurs" unga ko‘mirni oddiy narxda sotadi — 2024 yilda bir tonna uchun o‘rtacha 5700 rubl. «Past narx eksport bojlarini tejash imkonini beradi, keyin Energy Union uni istalgan joyda va istalgan narxda sotishi mumkin. Bunday sxema faqat ushbu kompaniyalar birlashgan bo‘lsa, mantiqiy bo‘ladi », deb yozadi «Vajnyye istorii».
2022 yilgacha Bolgariya, Estoniya, Chexiya va Ruminiya "Energoresurs"dan ko‘mir sotib oluvchilar qatorida edi. Jurnalistlarning hisob-kitoblariga ko‘ra, kompaniya 2021-2023 yillarda 3,5 milliard rubl daromad oldi.