Фан-техника | 01:07 / 03.04.2025
2497
2 дақиқада ўқилади

NASA космик кемаларни ҳимояловчи янги технологияни синовдан ўтказди

Бу электродинамик чанг қалқони бўлиб, у ускуналар юзасидан чангни самарали тозалашга хизмат қилади.

Фото: Unsplash

NASA Ойдаги космик миссияларнинг асосий муаммоларидан бирини ҳал қилувчи янги технологияни муваффақиятли синовдан ўтказди. Электродинамик чанг қалқони (EDS) ускуналар юзасидан чангни самарали тозалади — буни тизим фаоллаштирилишидан олдин ва кейин олинган суратлар тасдиқлади.

Тест 2025 йил 16 март куни якунланган Firefly Aerospace компаниясининг Blue Ghost миссияси портида ўтказилган. Синов натижалари янги технология космик аппаратларнинг ўта муҳим элементлари — шиша панеллар ва иссиқлик радиаторларини чангдан тозалашга қодир эканини кўрсатган.

Ой чанги космик миссиялар учун жиддий хавф туғдиради. Ой юзасига миллиардлаб йиллар давомида урилган микрометеоритлар ва сувнинг йўқлиги сабаб ушбу чанглар устара каби ўткир шаклга кирган. Космик нурларнинг доимий бомбардимони ҳар бир заррага электростатик заряд берган.

Натижада кўмир каби ёпишқоқ чанг скафандрлар, линзалар ва бошқа ускуналарни қоплаб олади. Ушбу муаммо 1960 йиллардаги биринчи Ой миссиясидан бери мавжуд. 

NASA томонидан ишлаб чиқилган EDS қалқони юқори волтли ўзгарувчан сигналларни тақдим этадиган митти электродлардан фойдаланади. Ўзгарувчан электр майдон диэлектрофоретик кучни ҳосил қилади — у ускуналар юзасидан чангни «қувадиган» тўлқиндир. Тизимнинг асосий афзаллиги — ҳаракатланувчи қисмларининг йўқлигида. У доимий ёки вақти-вақти билан оптика, қуёш панеллари, скафандрлар, радиаторлар ва бошқа юзалардаги чангни тозалаши мумкин.

Мазкур технологиядан Ойга одамларни учиришга мўлжалланган «Артемида» дастурининг миссияларда фойдаланиш режалаштирилган.

Мавзуга оид

Эълонлар

"Ўзбекинвест" компанияси томонидан "Яшил макон" умуммиллий дастури доирасида Қибрай туманида боғ яратилди

Iteca Exhibitions: 2024-йилда Ўзбекистоннинг иқтисодий ўсиши ва халқаро эътирофи драйвери

BI GROUPʼдан 25% гача чегирма билан бизнес класс хонадонлар

Орзуни амалга ошириш фурсати етди: саёҳат учун муносиб маскан

Шаржада ўтказилган Халқаро олимпиадада "Al-Jabr" мактаби ўқувчилари юқори натижаларга эришди

Келажак учун битим: MARS IT School болалар учун IТ-таълимни ривожлантиришнинг янги босқичига чиқяпти

"Ўзбекинвест" компанияси томонидан "Яшил макон" умуммиллий дастури доирасида Қибрай туманида боғ яратилди

Iteca Exhibitions: 2024-йилда Ўзбекистоннинг иқтисодий ўсиши ва халқаро эътирофи драйвери

BI GROUPʼдан 25% гача чегирма билан бизнес класс хонадонлар

Орзуни амалга ошириш фурсати етди: саёҳат учун муносиб маскан

Шаржада ўтказилган Халқаро олимпиадада "Al-Jabr" мактаби ўқувчилари юқори натижаларга эришди

Келажак учун битим: MARS IT School болалар учун IТ-таълимни ривожлантиришнинг янги босқичига чиқяпти

"Ўзбекинвест" компанияси томонидан "Яшил макон" умуммиллий дастури доирасида Қибрай туманида боғ яратилди

Iteca Exhibitions: 2024-йилда Ўзбекистоннинг иқтисодий ўсиши ва халқаро эътирофи драйвери