АҚШ давлат котиби Хитойнинг Панама каналига таъсиридан норози

Вашингтон Пекин хусусий Хитой фирмалари орқали юк ташиш йўналишидаги таъсирини кенгайтиради деган хавотирда. АҚШ давлат котиби Рубио Панама президенти Мулино билан музокаралар олиб борди.

Фото: Aris Martinez / Reuters

АҚШ давлат котиби Марко Рубио Панама президенти Хосе Раул Мулино билан учрашувда Хитойнинг Панама каналига таъсиридан норозилигини билдирди. Давлат котиби «мавжуд вазиятни қабул қилиб бўлмаслигини ва зудлик билан ўзгартирилмаса, Қўшма Штатлар ўз ҳуқуқларини ҳимоя қилиш учун чора кўриши кераклигини айтди», деди 2 феврал, якшанба куни Давлат департаменти матбуот котиби Темми Брюс.

Пекиннинг муҳим юк ташиш йўлига таъсири Вашингтон ва Панама ўртасидаги канал шартномаси бўйича бетарафлик мажбуриятларини бузади, дея тушунтирилди Қўшма Штатларда. Вашингтон аллақачон Хитойнинг каналга ҳаддан ташқари таъсирини танқид қилган.

1914 йилда Панама канали қуриб битказилгандан сўнг, Қўшма Штатлар ўнлаб йиллар давомида 82 километрлик сув йўлини назорат қилди. 1999 йил охирида канални тўлиқ назорат қилиш Панамага қайтарилди. Қўшма Штатлар ўз бетарафлигини сақлаб қолиш учун ҳарбий куч ишлатиш ҳуқуқини сақлаб қолди.

Президент: Канал Панама назорати остида қолади

Шу билан бирга, Мулино Вашингтон билан мулоқотни ижобий деб атади. Унинг сўзларига кўра, суҳбатда биринчи навбатда сув йўлининг ўзини эмас, балки каналнинг икки томонидаги портларни назорат қилиш масаласи муҳокама қилинган.

Шубҳа йўқки, канал Панама назорати остида ва бу мақом ўзгаришсиз қолади, дея тушунтирди Панама раҳбари. Икки давлат портлардаги вазиятни батафсил ўрганиш учун икки томонлама техник гуруҳ тузишга келишиб олди. Мулино келажакда у ерда АҚШ компаниялари бўлишини истисно қилмади.

Бундан ташқари, томонлар миграция масаласини муҳокама қилди. Панама Марказий Америкада ноқонуний муҳожирлар оқимини жиловлашда стратегик ўйинчи ҳисобланади ва 2024 йил июл ойида Панама президенти чегара назоратини кучайтиришни буюрди.

#Панама #Хитой