2024 yilning birinchi olti oyida Rossiyada jinoiy ishlar bo‘yicha sudlangan harbiy xizmatchilar soni kamida 2011 yildan beri rekord darajadagi eng yuqori darajaga yetdi. «Verstka» nashri 15 oktyabr, seshanba kuni Oliy sud huzuridagi Sud departamenti ma’lumotlariga asoslanib yozganidek, joriy yilning birinchi yarmida Rossiya garnizon harbiy sudlari jinoiy ishlar bo‘yicha 6088 nafar harbiy xizmatchiga hukm chiqargan.

Rossiya Federatsiyasi Jinoyat kodeksining barcha jinoyatlari uchun sudlanganlar sonini aks ettiruvchi ushbu ko‘rsatkich 2023 yilning shu davriga (2726 ta hukm), jinoiy ishlar bo‘yicha harbiy xizmatchilar uchun eng ko‘p hukmlar soniga nisbatan ikki baravar oshdi. Bu so‘nggi 11 yil ichidagi rekord — faqat 2012 yilning birinchi yarmida ko‘proq harbiy xizmatchilar (2789) sudlangan.

2024 yilning birinchi yarmida statistik ma’lumotlarni yuritish davrida real muddatlar soni ham rekord darajaga yetdi — 2908 kishi ularni oldi, ya’ni barcha hukm qilingan harbiy xizmatchilarning deyarli yarmi, deya qayd etadi «Verstka». Bu 2023 yilning birinchi olti oyidagiga nisbatan 3,5 baravar ko‘p va o‘tgan yil davomidagi ma’lumotlarga deyarli teng – o‘shanda 3021 nafar harbiy xizmatchi qamoq jazosiga hukm qilingan.

2023 yil oxirida «Mediazona» xabar berganidek, Rossiya harbiy sudlari 2022 yil sentabr oyida safarbarlik boshlanganidan keyin qismni ruxsatsiz tark etish bo‘yicha 4121 jinoiy ishni qabul qilib olgan va bu ishlarning aksariyati shartli hukmlar bilan tugagan – o‘sha paytda ularning 3470 tasi bo‘yicha sud qarorlari allaqachon chiqarilgan.

Putin urushda qatnashayotgan sudlanuvchilarni jazodan ozod qildi

Rossiya prezidenti Vladimir Putin 2 oktyabr kuni safarbarlik paytida yoki urush vaqtida ishi birinchi instansiya yoki apellyatsiya sudida ko‘rib chiqilayotgan ayblanuvchilar bilan shartnoma tuzishga ruxsat beruvchi ikkita qonunni imzoladi. Har ikkala qonun ham huquqiy axborot rasmiy internet portalida e’lon qilingan.

Avvalroq, 24 sentabr kuni Rossiya Federatsiyasi Davlat dumasi yig‘ilishida ikkala qonun loyihasi ham ikkinchi va uchinchi o‘qishda ma’qullangan edi. Qonun loyihalaridan birinchisi, agar sudlanuvchilar safarbarlik davrida yoki urush davrida harbiy xizmatga chaqirilgan bo‘lsa, jinoiy ish yuritishni to‘xtatib turish, keyin esa jinoiy javobgarlikdan ozod qilish imkonini beradi. Qonun shuningdek, safarbarlik davrida, harbiy holat yoki urush davrida RF Qurolli kuchlarida xizmat qilish paytida jinoyat sodir etgan shaxslarga nisbatan sud ishlarini to‘xtatib turish imkoniyatini nazarda tutadi.

Xuddi shunday huquqiy mexanizm hukm chiqarilgan, lekin qonuniy kuchga kirmagan mahkumlarga, shu jumladan apellyatsiya bosqichida ham qo‘llanadi.