AQShning Delaver shtatida prezident Jo Baydenning o‘g‘liga qarshi birinchi sud jarayoni boshlandi. 3 iyun, dushanba kuni 54 yoshli Xanter Bayden Uilmington sudida noqonuniy qurol saqlashda ayblanib, uchta ayblov ilgari surildi. Agar aybdor deb topilsa, u 25 yilgacha ozodlikdan mahrum etilishi mumkin.
Sudning birinchi kunida 12 nafar sudyani tanlash boshlandi. Xanter Bayden sud majlisida rafiqasi va o‘gay onasi, AQShning birinchi xonimi Jill Bayden hamrohligida qatnashdi. Sud jarayoni bir haftadan ikki haftagacha davom etishi kutilmoqda.
Sud jarayoni boshlanishidan oldin bergan yozma bayonotida Jo Bayden sud haqida izoh berishni istamasligini, lekin «o‘g‘liga cheksiz muhabbat» borligini, unga ishonishini va hurmat qilishini aytdi.
Xanter Baydenga qo‘yilgan ayblovlarning mohiyati
Sobiq advokat, lobbichi va biznesmen Xanter Bayden 2018 yilda Colt Cobra 38 revolverini sotib olish uchun blankalarni to‘ldirayotganda giyohvand moddalarni iste’mol qilmaslik haqida yolg‘on gapirganlikda ayblanmoqda. Bundan tashqari, o‘sha yilning oktyabr oyida u giyohvandlik holatida 11 kun davomida qurol saqlagan. Umuman olganda, bu holatda Xanter Bayden 25 yilgacha qamoq jazosi, shuningdek, 750 ming dollar jarimaga tortilishi mumkin.
Kichkina Baydenning advokati Ebbi Louell ayblovni siyosiy motivli deb atadi. «11 kun davomida o‘qsiz qurolga ega bo‘lgan Xanter Bayden jamoat xavfsizligiga tahdid solmadi, ammo siyosiy bosimga berilib ketgan prokuror adliya tizimimizga jiddiy tahdid soladi», dedi advokat.
AQSh tarixida amaldagi prezidentning o‘g‘liga qarshi birinchi sud jarayoni
Bu Qo‘shma Shtatlar tarixida amaldagi prezidentning o‘g‘li yoki qiziga qarshi birinchi sud jarayonidir. Undan noyabr oyidagi saylovlarda Baydenning ehtimoliy raqibi bo‘lgan AQSh sobiq prezidenti Donald Tramp foydalanishi mumkin. Bundan tashqari, Xanter Bayden soliq to‘lashdan bo‘yin tovlaganlikda ayblanib, sentabr oyida Kaliforniyada boshlanadigan sud jarayoniga duch keladi.
Xanter Baydenga nisbatan tergov 2018 yildan beri davom etmoqda. 2023 yilda u soliq to‘lashdan bo‘yin tovlaganlik va noqonuniy qurol saqlash aybini tan olishga rozi bo‘lgan. Sudgacha bo‘lgan kelishuv unga haqiqiy jazodan qochishga yordam berishi kerak edi. O‘sha yilning iyul oyida okrug sudi sudyasi Meriellen Noreyka tegishli hujjatni imzolashdan bosh tortgani uchun kelishuv buzilganligi ma’lum bo‘ldi. Sud bitimda «nostandart shartlar» mavjud deb hisobladi va Baydenga tergov davom etayotgan epizodlarda immunitet berishi mumkin. Kelishuv buzilganidan so‘ng, Xanter Bayden o‘z aybini tan olishdan voz kechdi.
Trampga ayblov hukmi
Shu bilan birga, 31 may kuni Nyu-Yorkdagi hakamlar hay’ati AQSh tarixida birinchi marta sobiq prezident Donald Trampga nisbatan jinoiy ish bo‘yicha ayblov hukmi chiqardi. U sobiq aktrisa Stormi Denielsga Trampning 2016 yilgi qayta saylanish kampaniyasiga tahdid solgani uchun amalga oshirilgan to‘lovni yashirishda biznes yozuvlarini soxtalashtirishda aybdor deb topildi. Tramp barcha 34 ta band bo‘yicha aybdor deb topildi. Yozuvlarni qalbakilashtirish bo‘yicha 34 ta holatning har biri to‘rt yilgacha - jami 136 yilga ozodlikdan mahrum etishni nazarda tutadi. Jazoni sudya Xuan Merchan 11 iyul kuni bo‘lib o‘tadigan maxsus sud majlisida belgilaydi.
Sud jarayoni qanday yakunlanishidan qat’i nazar, Tramp prezidentlikka nomzodini qo‘yishi mumkin. AQSh Konstitutsiyasida davlat rahbari lavozimiga nomzod uchun faqat uchta talab mavjud: u kamida 35 yoshda bo‘lishi, AQShda tug‘ilgan va u yerda kamida 14 yil yashagan bo‘lishi kerak.