Marketolog Trishia Levasser Stiv Jobs misolida nima uchun marketing qadriyatlardan boshlanishi kerakligi haqida so‘zladi hamda biznesdagi “vazifa”, “maqsad” va “qadriyatlar” tushunchasiga izoh berdi.
Marketing qadriyatlaringizdan boshlanadi
Stiv Jobs nafaqat Apple kompaniyasining asoschisi va bosh direktori, balki brendning yaratuvchisi ham edi. Shubhasiz, u mahsulotlar bilan “yashar” va xodimlarni qanday rag‘batlantirishni bilardi.
Brendning yaratuvchisi bo‘lish uchun reklama bo‘limida ishlash shart emas. Bunday odamlar hamma yerda bor. Bu kompaniyaning haqiqiy ishqibozlari va mahsulot to‘g‘risidagi o‘z hikoyalari bilan o‘rtoqlashishni istaydilar. Bunday yaratuvchanlik asoschi va bosh direktorlardan boshlanishi kerak. Agar rahbarning o‘zi tashkilot nima bilan shug‘ullanishini bilmasa, xodim va mijoz buni qayerdan anglashi kerak? Asoschilar Stiv Jobsga o‘xshagan bo‘lishlari lozim.
Qadriyat, vazifa va maqsadni aniqlash
Stiv Jobs va Tim Kuk o‘z xodimlarini qanday rag‘batlantirishi borasidagi fikrlardan avval kompaniya qadriyat, vazifa va maqsadi nima ekaniga oydinlik kiritamiz. Chunki bu instrumentlar brendni yaratish asosi hisoblanadi. Ular mijozlarni jalb etish va ushlab qolish uchun zarur.
Qadriyatlar: tashkilot xodimlari tomonidan amal qilinadigan, qabul qilingan qoida va tamoyillar. Asosiy qadriyatlar kompaniya vazifasi ta'rifida sanab o‘tiladi.
Vazifa: kompaniya mohiyati va mavjudligi sababini aniqlaydigan, maqsad va falsafangizni ta'riflaydigan qisqacha bayon. Vazifangiz “Biz nima qilamiz? Qanday biznes bilan shug‘ullanamiz” kabi savollarga javob berishi kerak. Bu kompaniya funksiyasi, bozorlar va raqobatdagi afzalliklarni tez va oddiy aniqlashda yordam beradi.
Maqsad: asoschi erishishni istagan narsa. Bu kompaniyaning kelajakdagi jozibador obrazi, ideali yoki orzusi.
Asoschi sifatida o‘z kompaniyangizning vazifasi va maqsadini jamoangizga yetkazishingiz va ularda ishonch uyg‘otishingiz zarur. Apple buni quyidagicha amalga oshirdi.
Apple – hozirda innovatsiya va dizayn timsoli. Biroq kompaniyaning yo‘li ota-onaning kichik garajidan boshlangan. Bu oddiy muvaffaqiyat emas. Bari maqsad va vazifadan boshlangan. Kompaniya rivojlanishi davomida biroz o‘zgardi, shunga qaramay, ular xodimlarni rag‘batlantirish, ularni samarali ishlash va innovatsiyalarga bo‘lgan rag‘batini oshirishda davom etmoqdalar.
Apple kompaniyasining 2017 yildagi vazifasi:
“Apple kompaniyasi Mac noutbuklarini ishlab chiqaradi, OS X, iLife, iWork va boshqa dasturi ta'minot bilan bir qatorda dunyodagi eng yaxshi shaxsiy kompyuterlarni yaratadi. O‘z pleyerlari va mashhur iTunes Apple internet-do‘konlari sabab raqamli musiqa olamida inqilob qildi”. AppleiPhone va App Store yordamida telefonlar olamini barchaga boshqa tomondan ko‘rsatishga muvaffaq bo‘ldi. iPad tufayli mobil media va raqamli texnologiyalarning keyingi taqdirini belgilaydi.
Bu bayonotda kompaniya hozir nima bilan shug‘ullanayotgani va kelajakda nimani rejalashtirayotgani ko‘rsatilgan. Kompaniyaning joriy ishlarini ko‘rsatish uchun muayyan mahsulotlarni yodga oladi, biroq ularni sanab o‘tish har doim ham o‘rinli emas.
Apple kompaniyasining 2017 yildagi maqsadi
“Biz yaxshi mahsulotlar yaratish uchun mavjudmiz va bu o‘zgarmaydi. Diqqatimizni doimiy ravishda innovatsiyalarga qaratamiz. Go‘zallik oddiylikda ekaniga ishonamiz. Biz mahsulotlarimiz asosidagi muhim texnologiyalarni nazorat qilishimiz kerakligiga ishonamiz va ahamiyatli hissa qo‘shish mumkin bo‘lgan bozorlardagina ishtirok etamiz. Bir necha eng muhim va ahamiyatli loyihalarga diqqatni qaratish uchun minglab loyihalarga “yo‘q” deymiz. Xodimlarimizning jamoaviy ruhiyatiga ishonamiz. Bu bizga o‘zgalar bajara olmaydigan ishlarni amalga oshirish imkonini beradi. Mazkur qadriyatlar shu qadar chuqur ildiz otgani sabab, Apple kompaniyasining ishlari uzoq kelajakda muvaffaqiyatli davom etishiga ishonamiz”.
Apple kompaniyasining maqsadi detallarga e'tibor qilgan holda yozilgan. Shuning uchun xodimlarni yo‘naltirishda yordam beradi. Siz ham shu kabi uzoq maqsadni yozishingiz shart emas. O‘zingizga mos keladigan ko‘rinishda amalga oshiring. Aksincha, detallarga boy tarzda yozilgan maqsad o‘zingizga zarar qilishi mumkin – odamlar chalg‘ishi mumkin. Apple’da esa bunday batafsil ma'lumot o‘sish va rivojlanish davomiyligini ta'minlash uchun kompaniyaning yondashuvini aks ettirmoqda. Unda oddiylikka bo‘lgan muhabbat yodga olingan. U Apple’ning mahsulot dizayni va ishlab chiqilishidagi ajralmas yondashuv.
Unda innovatsiya, Apple bozorlarni qay darajada sinchkovlik bilan tanlashi yodga olinadi. Shuning uchun Apple interfeys va mahsulotning qulayligi bilan dong taratgan.
