Dunyoda 30 mingdan ortiq meteostansiyalar mavjud bo‘lib, ular deyarli har kuni harorat, yog‘ingarchilik va ob-havoga oid boshqa ko‘rsatkichlarni o‘lchaydi. Tadqiqotchilar esa oy va yil davomida kuzatiladigan haroratlarni aniqlashi uchun to‘plangan ulkan hajmdagi ma’lumotlarni tahlil qilishi lozim. Olimlar o‘z ishlarini yengillashtirish uchun sun’iy intellektdan (SI) foydalanib ko‘rishga qaror qildi.
Qayd etilishicha, sun’iy intellekt Yevropadagi ekstremal harorat tahlili uchun ma’lumotlar jamlanmasini o‘rganib chiqqan. U ma’lumotlarni to‘plashning an’anaviy usulidan olingan natijalardan sezilarli darajada farq qiluvchi ko‘rsatkichlarga duch kelgan. Bundan tashqari, sun’iy intellekt avvallari ma’lum bo‘lmagan ekstremal iqlim hodisasini aniqlagan.
Sayyorada iqlim juda tez o‘zgarib borayotgani bois rejalashtirish bo‘yicha mutaxassislar hozirgi ekstremal hodisalar va ular kelajakda nimalarga olib kelishiga tayyor turish uchun harorat hamda yog‘ingarchilik qanday o‘zgarishini bilishlari kerak. Hamburgdagi Iqlim o‘zgarishini aniqlash markazi vakili Eten Plezia boshchiligidagi britan va ispaniyalik olimlar guruhi ekstremal haroratlar sun’iy intellektning neyron tarmog‘i usullarini qo‘llash uchun istiqbolli maydon ekanini ma’lum qildi.
Olimlar asosiy e’tiborini Yevropaga qaratdi. Sun’iy intellektdan foydalangan holda ular ekstremal iqlim hodisalari — favqulodda issiq va sovuq kunlarga oid kuzatuvlarini qayta tikladi. Aniqlanishicha, ular CRAI (iqlim rekonstruksiyasi uchun sun’iy intellekt) deb ataydigan tizim issiq hamda sovuq kun va tunlarni hisoblashda bir nechta interpolyatsiya usullaridan o‘zib ketgan.
Bundan tashqari, CRAI oldin noma’lum bo‘lgan ekstremal hodisani, masalan, 1929 yildagi sovuq davr hamda 1911 yilda kuzatilgan issiq to‘lqinlarni aniqlagan. Ushbu ekstremal hodisalar haqida deyarli hech narsa ma’lum emas.
«Bizning sun’iy intellekt asosidagi rekonstruksiyamiz an’anaviy statistik usullardan ko‘ra ko‘proq aniqlikni namoyish etadi, ayniqsa, ma’lumotlar kam bo‘lgan hududlarda», — deydi mutaxassislar. Ekspertlarning so‘zlariga ko‘ra, CRAI kabi modellar katta hajmdagi ma’lumotlardan foydalanish aniqligini oshirishi kerak.
