19 iyul kuni Parijda josuslikda gumonlanib qo‘lga olingan 40 yoshli permlik Kirill Gryaznov Rossiya maxsus xizmatlari tomonidan Fransiyadagi Olimpiada o‘yinlarida provokatsiyalar uyushtirish uchun yollangan. 25 iyul, payshanba kuni The Insider, Der Spiegel va Le Monde nashrlarida chop etilgan qo‘shma surishtiruvda aytilishicha, Gryaznov Parijga safari maqsadini aeroportdagi mast holda suhbatida tilga olgan va bu maxsus xizmatlarning e’tiborini tortgan.
Jurnalistlarning so‘zlariga ko‘ra, 2010 yilda Fransiyaga ko‘chib o‘tishdan oldin Gryaznov advokatlik bilan shug‘ullangan. Ko‘chib ketgach, u oshpaz bo‘ldi va Kursheveldagi mishlen yulduzli restoranda ishladi. 2012 yilda u Rossiyaga qaytib ketgan va Parijdagi kvartirasi egasiga hozir «davlat uchun» ishlayotganini aytgan.
2024 yilning may oyida Gryaznov Istanbuldan Parijga uchib ketmoqchi bo‘lgan, biroq u juda mast bo‘lgani uchun parvozga chiqarilmagan. Shundan so‘ng, The Insider yozishicha, Gryaznov Bolgariya orqali Fransiyaga yo‘l oldi va u yerda tasodifiy odamlar bilan mast holda suhbatda u Fransiya «ushbu Olimpiadani uzoq vaqt eslab qolishini» aytdi. Maxsus xizmatlarga aloqadorligini isbotlash uchun u suhbatdoshlariga qandaydir guvohnomani ko‘rsatgan va telefon orqali ma’lum bir vazifani bajarish uchun «kishinyovlik odamni» yollagani haqida xabar bergan.
Gryaznov Parijda aynan qanday provokatsiyalarni rejalashtirgani jamoatchilikka oshkor etilmagan. Biroq, Le Parisien gazetasi manbalariga ko‘ra, bu «jiddiy oqibatlarga» olib keladigan «keng ko‘lamli loyiha» edi.
Gryaznovning Rossiya maxsus xizmatlari bilan aloqalari
Kirill Gryaznov 21 iyul kuni Parij markazida Sen-Deni ko‘chasidagi kvartirasida hibsga olindi va unga Fransiyada harbiy harakatlarni qo‘zg‘atish maqsadida xorijiy davlat manfaatlari yo‘lida razvedka faoliyati ayblovi qo‘yildi. Parij prokuraturasi ma’lumotlariga ko‘ra, qo‘lga olish chog‘ida rossiyalikdan ba’zi «diplomatik materiallar» va uning Rossiya maxsus xizmatlarining «V bo‘limi»ga tegishli ekanligini ko‘rsatuvchi shaxsini tasdiqlovchi hujjat topilgan. The Insider bu «Vympel» «FSB» maxsus kuchlari guvohnomasi bo‘lishi mumkinligini taxmin qilmoqda.
Surishtiruv natijalariga ko‘ra, gumonlanuvchining maxsus xizmatlar bilan aloqasi tanishlari undan «FSB» xodimi va Rossiya Mudofaa vazirligi zobitining o‘g‘lini «tekshirish» (shaxsini aniqlash)ni so‘ragan yozishmalari bilan tasdiqlanadi. Shuningdek, Gryaznov aloqalari uchun Rossiya va Belarus Ittifoq davlati parlament assambleyasining huquqiy ta’minlash bosh boshqarmasi boshlig‘i lavozimini egallagan akasi Dmitriyga qarzdor bo‘lishi mumkinligi qayd etilgan.
Endi Kirill Gryaznov Fransiyada hibsda, unga 30 yilgacha qamoq jazosi berilishi mumkin.
Fransiya josuslikda gumon qilinganlarni Olimpiadaga kiritmaydi
Fransiya hukumati josuslikdan xavotirlanib, bir necha o‘nlab xorijliklarga Parijdagi yozgi Olimpiada o‘yinlariga kirishni rad etdi. Taqiq Rossiya, Belarus va boshqa bir qator mamlakatlardan kelgan yuzga yaqin kishiga taalluqli, dedi mamlakat ichki ishlar vaziri Jyerald Darmanen Le Journal du Dimanche nashriga bergan intervyusida.
Uning aniqlik kiritishicha, gap 2024 yilgi Olimpiadaga jurnalist, fizioterapevt yoki texnik xodimlar niqobi ostida kelishni istagan xorijliklar haqida ketmoqda. «Ehtimol, ular bu yerga hujumlar uyushtirish uchun kelmaydi. Lekin, razvedka va an’anaviy josuslikdan tashqari, kiberhujumlarni amalga oshirish uchun kompyuter tarmoqlariga kirish nuqtalaridan boxabar bo‘lib turish kerak», - dedi Darmanen.
Umuman olganda, Jyerald Darmanen so‘zlariga ko‘ra, razvedka xizmatlari tomonidan tekshirilgan 960 ming shaxsdan 4340 kishiga, jumladan ko‘ngillilar, stadion ishchilari va sport delegatsiyalari a’zolari 2024 yilgi yozgi Olimpiada o‘yinlarida ishlash huquqidan mahrum qilingan. Gap terrorchilik, o‘ng va so‘l radikal faoliyat, shuningdek, ilgari jinoyat sodir etganlikda gumon qilinganlar haqida bormoqda.
Parijdagi Yozgi Olimpiya o‘yinlari 26 iyuldan 11 avgustgacha bo‘lib o‘tadi. Ularda rossiyalik va belaruslik sportchilar neytral maqomda qatnashadi.
