«Armaniston Respublikasining Belarusdagi elchisi (Razmik Xumaryan) Yerevanga maslahatlashuvlar uchun chaqirildi», dedi vazirlik matbuot kotibi Ani Badalyan 13 iyun, payshanba kuni Armaniston Tashqi ishlar vazirligining Telegram-kanalida. Arman ommaviy axborot vositalarining yozishicha, bir kun avval mamlakat bosh vaziri Nikol Pashinyan Aleksandr Lukashenko rahbar bo‘lgan paytda o‘zi ham, Armaniston Respublikasining boshqa rasmiy vakili ham Belarusga bormasligini aytgan.
Pashinyan o‘z qaroriga sabab sifatida Lukashenkoning Yerevan va Boku o‘rtasidagi harbiy mojaro haqidagi so‘nggi bayonotini keltirdi, uning natijasida Ozarboyjon butun Tog‘li Qorabog‘ ustidan nazoratni o‘z qo‘liga oldi. May oyi o‘rtalarida Bokuga qilgan tashrifi chog‘ida Lukashenko mintaqa uchun urushni «ozod qilish» deb atagan va uning natijasini u boshlanishidan oldin Ozarboyjon prezidenti Ilhom Aliyev bilan muhokama qilgani haqida gapirgan edi. «Biz birga kechki ovqatda falsafiy tarzda suhbatlashdik, bu g‘alabani saqlab qolish juda muhim, degan xulosaga keldik», degan o‘shanda u.
Armaniston bosh vaziri, shuningdek, aynan Lukashenkoning Tog‘li Qorabog‘dagi urush bo‘yicha pozitsiyasi Yerevanning Kollektiv xavfsizlik shartnomasi tashkiloti (KXShT)dan chiqish ehtimoli bo‘yicha qaroriga ta’sir qilganiga aniqlik kiritdi. Mart oyida Armaniston ushbu tashkilotdagi a’zoligini amalda to‘xtatdi, may boshida esa Yerevan KXShT faoliyatini moliyalashtirishni to‘xtatayotganini e’lon qildi.
Bayonotlar Armanistondagi ommaviy norozilik namoyishlari fonida yangrayapti
Bir kun avval Yerevanda politsiya Armaniston parlamenti yaqinidagi namoyishni tarqatib yubordi. Mitingda 100 ga yaqin odam qo‘lga olingan, deb yozadi mahalliy OAV mamlakat TIV ma’lumotlariga tayanib. Mahalliy Sog‘liqni saqlash vazirligi ma’lumotlariga ko‘ra, yana 100 nafar tinch aholi va politsiya xodimlari tibbiy yordam so‘ragan.
Nikol Pashinyan miting vaqtida Armaniston parlamentida nutq so‘zladi. Namoyishchilardan biri, «Tavush vatan uchun» harakati rahbari, Arman apostol cherkovining Tavush yeparxiyasi rahbari Bagrat Galstanyan namoyishchilarni bosh vazir chiqib ketmasligi uchun parlamentga kirishni to‘sib qo‘yishga chaqirdi.
Armaniston poytaxti Yerevanda ishtirokchilari mamlakat bosh vaziri Nikol Pashinyanning iste’fosini talab qilayotgan namoyishlar bir oydan buyon davom etmoqda. Bunga Ozarboyjon bilan chegarani delimitatsiya qilish qarori sabab bo‘ldi, buning natijasida Yerevan to‘rt qishloqni Bokuga qaytardi. Yerevan rasmiylari delimitatsiya Armanistonga xavfni kamaytirishga imkon berishini aytdi. Biroq, muxolifat bu harakatlarni hududiy yon bosish deb hisobladi.
Tog‘li Qorabog‘dan aholining to‘rtdan uch qismidan ko‘prog‘i chiqib ketdi
19 sentabr kuni Ozarboyjon Tog‘li Qorabog‘da harbiy operatsiya boshladi. Oradan bir kun o‘tib, tan olinmagan Tog‘li Qorabog‘ Respublikasi hukumati qarshilikni to‘xtatayotganini e’lon qildi. TQR rahbariyati 28 sentabrda respublika 2024 yil 1 yanvardan o‘z faoliyatini to‘xtatishini ma’lum qildi.
Umuman olganda, Yerevan ma’lumotlariga ko‘ra, Tog‘li Qorabog‘dan tan olinmagan respublika aholisining to‘rtdan uch qismidan ko‘prog‘ini tashkil etuvchi 100 mingdan ortiq arman chiqib ketgan.