«Vagner» XHK asoschisi Yevgeniy Prigojin va uning yordamchilari Ukrainaga qarshi urush uchun Rossiya koloniyalarida kamida 48 366 mahbusni yollagan, deya aniqladi «Mediazona» va VVS rus xizmati. 10 iyun, dushanba kuni e’lon qilingan surishtiruvga ko‘ra, jurnalistlar «Vagner» XHKning yollanma askarlar qarindoshlariga to‘langan to‘lovlar haqidagi yozuvlari bilan tanishishdi va 2022 yilning yanvaridan 2023 yilning avgustiga qadar 20 mingdan ortiq halok bo‘lgan shaxsning ismni aniqladilar.
Ushbu ma’lumotlarga ko‘ra, «Vagner» XHK guruhning Ukrainadagi faoliyati davomida dafn marosimlariga 108 milliard rubl sarflagan. Ularning 92,5 milliardi yollangan mahkumlarning qarindoshlariga, 15,4 milliardi esa oddiy shartnomalar bo‘yicha jang qilgan yollanma askarlarning qarindoshlariga to‘lovlar uchun yo‘naltirilgan.
Jurnalistlarning aniqlik kiritishicha, shartnomaga ko‘ra marhumning qarindoshlari dafn qilish uchun 5,3 million rubl pul olgan. O‘lim haqidagi yozuvlarda marhumlarning so‘nggi maoshlari ham bor, ular ba’zi hollarda bir yarim million rublgacha yetgan.
Baxmutga hujumda har uchinchi yollangan mahbus halok bo‘lgan
Vagnerchilarning aksariyati «Baxmut go‘sht qiymalagichida» halok bo‘lgan, uning boshlanishi, surishtiruv mualliflariga ko‘ra, 2022 yil yoziga to‘g‘ri keladi: ularning ma’lumotlariga qaraganda, 2022 yil iyulidan 2023 yil iyunigacha 19,5 mingdan ortiq kishi vafot etgan, eng qonli kunlarda XHK kuniga 200 dan ortiq odamni yo‘qotgan. O‘lganlarning 17 ming nafari - afv etilgan mahbuslar, qolgan 2,5 ming nafari esa «erkin» yollanma askarlardir.
Surishtiruv mualliflarining ta’kidlashicha, Yevgeniy Prigojin o‘z yollanma askarlari orasida katta yo‘qotishlarni tan olgani va 20 ming kishi halok bo‘lganiga qaramay, o‘lgan mahbuslarning haqiqiy soni haqida yolg‘on gapirgan.
Shu tariqa, rossiyalik harbiy bloger Konstantin Dolgovga bergan intervyusida Prigojin yollangan 50 ming mahkumning taxminan 20 foizi halok bo‘lgani - bu «shartnoma bo‘yicha kelganlar bilan bir xil» ekanini ta’kidlagan. Biroq, jurnalistlar ixtiyoridagi ro‘yxatlarga ko‘ra, yollangan har uchinchi mahbus Baxmutdan qaytmagan.
Mahkumlarning o‘limgacha bo‘lgan xizmat muddati - bir yoki ikkita hujum
Jurnalistlar, shuningdek, ularning fikricha, guruhdagi mahbuslarga bo‘lgan munosabatni ko‘rsatadigan xarakterli tafsilotga e’tibor qaratdi: agar birinchi haftalarda yollanganlarga talaffuz va eslab qolish uchun oson bo‘lgan chaqiruv belgilari berilgan bo‘lsa («Sadist», «Jokey», «Belyy» va shunga o‘xshash), keyinroq ko‘proq ekzotik variantlar paydo bo‘ldi: «Pembrok», «Serviliy», «Nerviano», «Sirmione».
«Aftidan, chaqiruv belgilariga nisbatan bunday befarqlikni oddiygina tushuntirish mumkin: hech kim bu yollanma askarlarga ratsiyalar berilib, ularda chaqiruv belgilari qo‘llanadi deb o‘ylamagan. Bu - xizmat muddati bir yoki ikkita hujumdan iborat bo‘lgan shaxslar uchun chaqiruv belgilari», - deya xulosa qilgan surishtiruv mualliflari.
«Vagner» XHKdan yollovchilar butun Rossiya bo‘ylab yuzlab koloniyalarga borgan
«Mediazona» va VVS yozishicha, yollanganlarga Kxxx-xxx formatidagi jyetonlar berilgan, bunda birinchi raqam koloniyaga, ikkinchisi esa - shaxsning raqamiga to‘g‘ri kelgan. Ikkala raqam ham ketma-ket bo‘lgan: masalan, K1 jyetoni vagnerchilar tashrif buyurgan birinchi koloniyaga, K617 esa oxirgisiga to‘g‘ri keldi, deyiladi surishtiruvda.
Jurnalistlar jyetonlarda ko‘rsatilgan 341 ta koloniyani va XHK yollovchilari deyarli butun Rossiya bo‘ylab - Yevropa qismidan tortib, Xarp, Norilsk va Magadan viloyati kabi eng chekka joylargacha borganini aniqladi. Prigojinning yordamchilari 227 ta qattiq rejimdagi, 75 ta umumiy rejimdagi va 28 ta maxsus rejimdagi koloniyalarga tashrif buyurgan. Bundan tashqari, mahkumlar manzil-koloniyalar va tibbiy axloq tuzatish muassasalaridan olingan, deyiladi surishtiruvda.
Jurnalistlar Baxmut uchun janglarda vagnerchilar va Ukraina yo‘qotishlarini solishtirdi
Xususiy harbiy kompaniya rahbari Yevgeniy Prigojin Baxmut uchun janglar natijasida Ukraina Qurolli kuchlarining 50 ming askari halok bo‘lgani va yana 50-70 ming kishi yaralanganini ta’kidlagandi.
Biroq, surishtiruvda boshqacha ma’lumotlar keltirilgan. Ommaga ochiq nekrologlardan foydalangan holda Ukraina yo‘qotishlarini hisoblaydigan UALosses ukrain loyihasiga ko‘ra, Baxmut yaqinida ukrainaliklarning yo‘qotishlari 8,9 ming kishini tashkil etdi.
