O‘zbekistonda internet-reklama bozori mamlakatda internetdan faol foydalanish tufayli yuqoriga ko‘tarilovchi rivojlanish vektorini namoyish etmoqda. Hozirgi vaqtda fuqarolarning 83 foizi tarmoq foydalanuvchilaridir. Ishtirokchilar sonining ko‘payishi mobil internetda ham kuzatilmoqda: ma’lumot olishning ushbu usulidan foydalanuvchi o‘zbekistonliklarning ulushi o‘tgan yilga nisbatan 10 foizga oshdi. Shuningdek, O‘zbekiston aholisining to‘rtdan bir qismi ijtimoiy tarmoqlardan foydalanayotgani qayd etildi.
Raqamli texnologiyalarga bo‘lgan qiziqishning ortishi biznesni marketing va sotish uchun digital-kanallarga murojaat qilishga undaydi. 2023 yilda O‘zbekiston aholisining 77 foizi internet orqali xarid qilgan va bir yil ichida bu ko‘rsatkich 22 foizga oshgan. Ushbu sezilarli o‘sishga reklama beruvchilar onlaynga bo‘lgan investitsiyalarni ko‘paytirish bilan javob berishdi.
Xususan, reklamaning media formatlariga investitsiyalar ko‘paymoqda. Masalan, 2024 yilning birinchi choragida “Yandex Poisk” va “Yandex Reklama tarmog‘ining” kunlik foydalanuvchilari soni o‘tgan yilga nisbatan 74 foizga oshdi.
Mijozga yaqinroq bo‘lish
Hozirgi muhitda faqatgina media kanallaridan foydalanish yetarli emas. Maqsadli auditoriya bilan samarali muloqot qilish uchun internetdagi xatti-harakatlar, geografiya, qidiruv tili, qurilmalar va tashrif buyuriladigan veb-saytlar kabi ko‘plab omillarni hisobga olish kerak. Biznesga ma’lum bir bozorda tendensiyalarni aniqlashga yordam beradigan vositalardan foydalanish muhimdir. Masalan, O‘zbekistonda mahalliy tilning mashhurligi oshib bormoqda: hozirda foydalanuvchilarning 43 foizi o‘zbek tilida ma’lumot qidirmoqda.
"O‘zbekistonda madaniy va til xilma-xilligi maqsadli auditoriyalarning didini shakllantirishda muhim rol o‘ynaydi. Turli etnik va mintaqaviy guruhlar madaniy qadriyatlari, til tanlovi bilan farq qilishi mumkin. Brendlar uchun internet-reklamani rejalashtirishda ushbu xususiyatlarni hisobga olish muhimdir – reklama xabarlarida o‘zbek va rus tillaridan foydalanish aholining katta qismini qamrab olishga yordam beradi. Buning uchun bizda "Tillarni bilish" targeting segmenti mavjud, o‘zbek tilida e’lon yaratish imkoniyati bor, shunda moderatsiya va qo‘llab-quvvatlash ham o‘zbek tilida amalga oshiriladi. Tomoshabinlar bilan ishonchli munosabatlarni o‘rnatish uchun kontentni mahalliy madaniy xususiyatlar va diniy me’yorlarga moslashtirish ham muhim", – deydi O‘zbekistondagi “Yandex Reklama” rahbari Ilhom Sobirov.
Raqamli muhit
Onlayn makonda katta raqobat sharoitida brendlar har bir foydalanuvchining individual ehtiyojlarini hisobga olishlari kerak. Reklama O‘zbekiston aholisining qiziqishlari va so‘rovlari asosida aniq yo‘naltirilgan bo‘lishi kerak. Bundan tashqari, kompaniyalar chegirmalar, aksiyalar taklif qilish yoki ijobiy sharhlarni translatsiya qilish orqali o‘z mahsulotlari va xizmatlarining jozibadorligini oshirishi mumkin. “Yandex Vzglyad” ma’lumotlariga ko‘ra, foydalanuvchilarning 32 foizi yangi mahsulotlar haqidagi ma’lumotlarga, 29 foizi esa mahsulotlardan foydalanish bo‘yicha maslahatlarga qiziqishadi.
Internet foydalanuvchilari bilan reklama aloqalarining samaradorligi foydalaniladigan servislarni tanlashga bog‘liq. Raqamli landshaftda zamonaviy inson uchun muhim bo‘lgan uchta asosiy yo‘nalish mavjud: kundalik vazifalar, qulaylik va o‘yin-kulgi. Masalan, so‘nggi olti oy ichida o‘zbekistonliklarning 56 foizi eng ko‘p ob-havo prognozi ilovalaridan foydalangan, yarmidan ko‘pi taksiga buyurtma bergan, 26 foizi esa striming servislarida film va seriallarni tomosha qilgan. Biznes maqsadli auditoriyaning didiga e’tibor qaratib, ular bilan barcha urinish nuqtalarini topishlari va ulardan foydalanishlari kerak deb xulosa qilsa bo‘ladi.
"Har qanday biznes uchun reklama investitsiyalarining samaradorligi muhimdir. Investitsiyalar sezilarli foyda keltirishi uchun bugungi kunda zamonaviy internet foydalanuvchisi bilan o‘zaro munosabatlarning bir nechta oddiy qoidalariga rioya qilish kerak. Birinchidan, potensial mijozga yaqinlashish, ya’ni ular bilan bir tilda gaplashish va ularni qiziqtiradigan narsalarni taklif qilish. Ikkinchidan, insonning raqamli muhitini har tomonlama qamrab olishga urg‘u berishlari kerak", – deya tavsiya qiladi Ilhom Sobirov.
Reklama