Yevropa Ittifoqi mamlakatlaridagi gaz omborlari qishki isitish mavsumining tugash sanasi bo‘lgan 31 mart holatiga ko‘ra, 58 foizdan ko‘proqqa to‘lgan, bu «kuzatishlar tarixidagi» rekord ko‘rsatkichdir. Bu haqda YeIning energetika bo‘yicha komissari Kadri Simsonning 12 aprel, juma kuni Yevropa Ittifoqi rasmiy saytida chop etilgan bayonotida aytiladi.
«Yevropa Rossiyaning Ukrainaga noqonuniy hujumi ortidan ikkinchi qishdan chiqmoqda. Ko‘p tashvishlarga qaramay, biz avvalgidan ham kuchliroqmiz, energiya xavfsizligi va birdamligi hamda toza energiya balansi bilan», - deb yozgan komissar. U bunday yuqori saqlash darajasi nafaqat energiya ta’minotini muvaffaqiyatli diversifikatsiya qilish, balki «fuqarolar va korxonalarning gazga bo‘lgan talabni kamaytirishga qaratilgan sa’y-harakatlar, shuningdek, qayta tiklanadigan energiyaga investitsiyalarning natijasi» ekaniga aniqlik kiritdi.
Kadri Simson Yevropa Ittifoqi fuqarolari va sanoatni «ukrainalik do‘stlarni» qo‘llab-quvvatlashni davom ettirishga chaqirdi. «Yevropaning energiya xavfsizligi va raqobatbardoshligini ta’minlash, narxlarni pasaytirish va toza energiyaga o‘tishni rag‘batlantirish ustuvor vazifalar bo‘lib qolmoqda», — deyiladi bayonotda. Simson narxlar «urushdan oldingi darajaga» qaytganini tasdiqladi va «Yevropa kelgusi qishki isitish mavsumi uchun gaz ta’minotini ishonch bilan to‘ldirishni boshlashi mumkin», dedi. Shu bilan birga, u Yevropa Ittifoqining energetika inqirozini yengish qobiliyati g‘ururlanishga arzirli ekanligini ta’kidladi.
REPowerEU maqsadlari va natijalari
Yevropaning Rossiyada qazib olinadigan yonilg‘iga qaramligini tugatish uchun mo‘ljallangan REPowerEU rejasi Yevropa komissiyasi tomonidan 2022 yilning mart oyida, Rossiyaning Ukrainaga to‘liq miqyosli hujumidan so‘ng darhol taklif qilingan edi. 2022 yil davomida energiya sohasida bir qator favqulodda qonunchilik choralari qo‘llandi, ular Yevropa Ittifoqiga a’zo davlatlar tomonidan birgalikda amalga oshirildi.
REPowerEU rejasi qabul qilingandan so‘ng, Rossiya gazining Yevropaga import ulushi 2021 yildagi 45 foizdan 2022 yilda 24 foizga, 2023 yilda esa 15 foizga kamaydi. Yevropaliklar so‘nggi 18 oy ichida gazga bo‘lgan talabni qariyb 20 foizga kamaytirib, 107 milliard kub metrdan ko‘proq gaz tejab qoldi. 2022 va 2023 yillarda energiya balansida qayta tiklanuvchi energiya manbalari ulushining ortishi 24 milliard kub metr rus gazini almashtirish imkonini berdi. «Natijada, 2023 yilda energetika sektoridan tashlamalar deyarli chorak qismga qisqardi, shu bilan birga, iqtisodiyot o‘sishda davom etdi», deyiladi Kadri Simson bayonotida.
Oxirgi bir yarim yil ichida YeIda gaz narxi tushib ketdi
«2022 yil avgust oyida Rossiyaning energiya urush siyosati cho‘qqisida 300 yevro/MVt soatlik ko‘rsatkichdan oshib ketganidan so‘ng, gaz narxi urushdan oldingi darajaga tushdi va 2024 yil yanvaridan beri doimiy ravishda 30 yevro/MVt soatdan past bo‘lib turibdi», dedi Yevropa Ittifoqi komissari.
