AI hisobotida aytilishicha, boshqa mamlakatlarda inson huquqlari buzilganini bildiradigan va ularga hurmat talab qiladiganlar avval o‘z uyida tartib o‘rnatishi kerak.
Amnesty International (AI) xalqaro inson huquqlari tashkiloti dunyoda inson huquqlari ahvoli haqidagi yillik hisobotida G‘arbning ikki xil pozitsiyasini keskin qoraladi. «G‘arbning Rossiyaning Ukrainaga bo‘lgan tajovuziga qat’iy javobi uning ba’zi ittifoqchilari, jumladan Isroil, Saudiya Arabistoni va Misr tomonidan qo‘pol qonunbuzarliklarga qarshi jiddiy choralar ko‘rilmaganidan keskin farq qiladi», — deyiladi AI 28 mart, seshanba kuni e’lon qilgan hisobotda.
«Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishi davlatlar xalqaro huquqni mensimaslik va inson huquqlarini hech qanday to‘siqlarsiz poymol qila olishiga ishonganida sodir bo‘lishi mumkin bo‘lgan dahshatli misoldir, - dedi Amnesty bosh kotibi Anes Kallamar. - Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishiga munosabat bizga agar siyosiy iroda bo‘lsa, nima bo‘lishi mumkinligini ko‘rsatdi». Uning so‘zlariga ko‘ra, qattiq sanksiyalar bilan bunday munosabat boshqa inson huquqlari buzilishiga qarshi kurashda namuna bo‘lishi kerak.
Biroq, G‘arbning Moskvaga nisbatan qattiqqo‘lligi boshqa mamlakatlarga nisbatan yumshoqlik bilan keskin farq qiladi. Amnesty hisobotida ta’kidlanishicha, G‘arbning ikki tomonlama standartlari bir qator davlatlarga inson huquqlari buzilishini tanqid qilishdan voz kechishga imkon berdi. Bu esa butun dunyoda jazosizlik va beqarorlikka olib keladi. Huquq himoyachilari, xususan, «Saudiya Arabistonidagi inson huquqlari bilan bog‘liq vaziyatga nisbatan jimlik, Misrga nisbatan harakatsizlik va Isroilning falastinliklarga qarshi aparteid tizimiga qarshi turishdan bosh tortish»ni misol tariqasida keltirdi.
Amnesty International tashkilotining nemis bo‘limi bosh kotibi Markus Beko Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishi inson huquqlari bo‘yicha salbiy tendensiyalarni kuchaytirish uchun katalizator bo‘lib xizmat qilayotganiga e’tibor qaratdi. Uning so‘zlariga ko‘ra, Germaniya va Yevropa Ittifoqiga murojaat qilib, «boshqa mamlakatlarda inson huquqlari buzilganini bildirib, ularga rioya etishni talab qilayotganlar avval o‘z uyida tartib o‘rnatishi kerak».
AI ma’lumotlariga ko‘ra, 2022 yilda dunyo bo‘ylab 103 million kishi doimiy yashash joylarini tark etishga majbur bo‘lgan. Bu 2021 yildagidan 20 millionga ko‘p.
Migratsiyaning misli ko‘rilmagan o‘sishi bilan bir qatorda, 2022 yil butun dunyo bo‘ylab ijtimoiy noroziliklarning kuchayishi va ularning zo‘ravonlik orqali bostirilishi bilan tavsiflanadi.
Dunyo bo‘ylab norozilik harakatlariga qarshi davlat zo‘ravonligi kuchayayotgan bir paytda Germaniyada yig‘ilishlar erkinligi ustuvor bo‘lib qolishi muhim, deya ogohlantirdi Beko. Shu sababli Amnesty International tashkiloti federal hududlarda tinch namoyishlar o‘tkazish huquqini cheklovchi va politsiya vakolatlarini kengaytiruvchi repressiv qonunlar qabul qilinayotganini tanqid ostiga oldi.
