Amir hoji bobo:
— Afg‘onistonda tug‘ilib, 30 yil yashaganman o‘sha yerda. Bu yerga kelganimizga 40 yildan oshdi. Asosan dehqonchilik, savdo bilan shug‘ullandik. Qarindoshlarimiz Surxondaryoda qolgan. Biz kelgan paytlar o‘zbeklar bo‘lmagan bu yerda. Turgut O‘zal olib kelgan edi bizni. Uy-joy qilib berishdi, yer berishdi.
Uch qizim, bitta o‘g‘lim — to‘rtta farzandim bor. Kelin oldim turklardan. Bizlardan turklar kelin oladi. Oldi-berdimiz bor. Turkiyaning har yerida o‘zbeklar bor, ular bilan gaplashib turamiz.
To‘ylarimiz xuddi O‘zbekistondagiday bo‘ladi. 300-500 odam bo‘ladi to‘yda. To‘ydan oldin belgili (unashtiruv) qilib qo‘yilib, bir yildan keyin to‘y bo‘ladi. To‘y kuni qo‘shiqchilar olib kelinadi, o‘zimizning o‘zbek qo‘shiqchilar bor.
Abdurashid Xonniyoz:
— Afg‘onistondan Saudiya Arabistoniga borib, 38 yil yashadik, 4 yildan beri Turkiyadamiz. Qarindoshlarimiz Surxondaryoda, Dehqonobodda bor.
Afg‘onistonda 3 yil askarlik qildim. Inqilob bo‘lgach, Saudiya Arabistoniga bordik. Farzandlarimning barchasi o‘sha yerda tug‘ildi. Saudiya hukumati ko‘p talablar qo‘ydi, shuning uchun Turkiyaga keldik. Saudiyada ham o‘zbek mahallalari bor. U yerda arablar qanchadir o‘zbekni kafolatiga oladi, har xil ishlar bilan shug‘ullanishadi.
Boshida Afg‘onistondan Saudiyaga o‘tib, 8 yil qochib yurib ishladim. So‘ng Pokistonda 6 oy yashab fuqaroligini oldim. Yana Saudiyaga bordim, 5 yil tanishimizning do‘konida ishladim, keyin o‘zim do‘kon olib 22 yil ishladim. Hozir arab, urdu, turk, pushtun tillarini bilaman.
Qarindoshlarimiz bo‘lgani uchun Ovakentga kelganmiz. Bir qizim Anqarada yashaydi hozir. Bu yerda aholi chorva qiladi, kunlik ishlarda ishlaydi, ayollar tikuvchilik qiladi.
Abdulatif Aranji:
— Turkiyada tug‘ilganman. 1982 yilda kelgan ekan otalarimiz. Bobolarimiz Surxondaryoning Denov tumanidan bo‘lgan. Hali ham amakilarimiz bor O‘zbekistonda. O‘zim shu yerda o‘qidim katta bo‘ldim, armiyaga bordim. 2010 yilda Saudiya Arabistonidan uylanganman, u yerda ham qavmlarimiz bor.
Otam haj safariga borganda bo‘lasining qizini fotiha qilib kelgan. U yerda ham, bu yerda ham to‘y qildik. To‘ylarimiz ham ayni O‘zbekistondagiday bo‘ladi. Qatlamalar pishiriladi, doiralar chalinadi, nahor oshi qilinadi.
Telefonimizga o‘zbek qo‘shiqlarini yuklab olib eshitamiz. Yulduz Usmonova, Ulug‘bek Rahmatullayev kabi ko‘p qo‘shiqchilarni eshitib turamiz.
O‘zbekistonga hali borganim yo‘q, xabarlashib turamiz. Ota yurtim, bobo yurtim u yer. Ikki bobom ruslar bosqinida shahid bo‘lgan. O‘zbekiston deganda O‘zbekiston bayrog‘i ko‘z oldimga keladi. Tayyorada (samolyot) uchib ketgandek bo‘laman... Yuragimizda olib yuribmiz O‘zbekistonni.
Chori Bulut:
— Ruslar Buxoroni ishg‘ol qilgan paytda otalarimiz Afg‘onistonga o‘tgan. Otam Afg‘onistonda vafot etdi, onam esa shu yerda. Taxminan 50 yil Afg‘onistonda yashaganmiz. Afg‘oniston hukumati yer bermagan, birovlarning yeriga ekin ekib, kun ko‘rganmiz.
Sovet askarlari Afg‘onistonga kirgach, Pokistonga qochib o‘tdik. Yegani nonimiz, qilgani ishimiz yo‘q edi. Turkiya hukumati Pokistondan bizni olib ketishni so‘rab, keyin bizni bu yerga olib kelishdi. Turkiya bizni boqdi.
Turkiyada baraka bor. Turk ham, o‘zbek ham, qozoq, qirg‘iz, turkman ham turkiy. Birlik bo‘lsa, bir onadan tug‘ilgandek bo‘lsa, butun dunyoni yenga oladi turkiylar. Turk davlatini qoyim tutmog‘i lozim.
Sardorbek Usmoniy suhbatlashdi.
