Tarixda birinchi marta robot-advokat sud majlisida ishtirok etadi va sudlanuvchiga maslahat beradi. DoNotPay kompaniyasining dunyodagi birinchi robot-advokati sudlanuvchining smartfonida ishlaydi va munozara paytida o‘z mijoziga nima deyish kerakligi haqida ko‘rsatmalar beradi.
Sud jarayoni qayerda bo‘lib o‘tishi, ayblov tomoni va sudlanuvchining ismi oshkor etilmagan.
Robot ishlab chiqaruvchilari audio-uskunani shunday sozlaganki, robot odamlarning gaplariga darhol munosabat bildirmaydi, balki muhokama tugagach, fikr-mulohazalarni tahlil qilgandan keyin yechimni taqdim etadi.
Robot ixtirochisi Joshua Brauder so‘zlariga ko‘ra, u kelajakda advokatlar o‘rnini bemalol egallaydi.
«Hammasi sud majlisida qanday gapirishga bog‘liq, buning uchun advokatlar soatiga yuzlab yoki minglab dollar haq oladi», dedi u.
DoNotPay veb-saytida aytilishicha, bu texnologiya byurokratiyani yengish uchun ham ishlatilishi mumkin. Masalan, robot iste’molchilar huquqlari to‘g‘risidagi qonunlarni juda yaxshi biladi, xususan, bekor qilingan va kechiktirilgan parvozlar, ish joyidagi huquqlar va shunga o‘xshash holatlarni tushunadi.
Qayd qilish joizki, sud jarayonida sun’iy intellektdan foydalanish holati birinchi marta yuz bermayapti. Avvalroq, Xitoy dunyoda birinchi bo‘lib sud zalida sun’iy intellektdan foydalandi. 2022 yil iyul oyida mamlakatda sud tizimini «takomillashtirish» maqsadida ushbu texnologiyadan foydalanilayotgani ma’lum bo‘ldi. Bunda sun’iy intellekt qonunlarni tavsiya etadi, hujjatlarni tuzadi va qarorlarda «insonning ehtimoliy xatosi» haqida ogohlantiradi.
Endi xitoylik sudyalar har bir holatda sun’iy intellektga murojaat qilishi kerak, agar ular sun’iy intellekt tavsiyalarini buzsa, sabablarini yozma ravishda tushuntirishi kerak.
Xitoy «aqlli sud» tizimini 2016 yildan beri ishlab chiqmoqda. O‘sha paytda mamlakat bosh sudyasi Chjou Tsyan sud tizimidagi «adolat, samaradorlik va ishonchni» yaxshilash uchun texnologiyalarni qo‘llashga chaqirgan edi.