«АҚШда Россия қарашлари устунлик қилмоқда» – Зеленский Трампни Украинага чақирди

Украина президенти Володимир Зеленский Американинг CBS News телекомпаниясининг «60 дақиқа» дастурига интервю берди ва президент Доналд Трампни Россия босқини оқибатларига шахсан гувоҳ бўлиш учун Украинага келишга чақирди. Зеленский, шунингдек АҚШда «Украинадаги уруш ҳақидаги Россия нарративлари» устунлик қилаётганини айтди ва Оқ уйнинг фақат Украинага босим ўтказишга қаратилган ёндашувини танқид қилди.

«Биз сизнинг позициянгизни ҳурмат қиламиз, лекин илтимос, ҳар қандай қарор қабул қилишдан, ҳар қандай музокаралар олиб боришдан олдин одамларни, тинч аҳолини, аскарларни, касалхоналарни, черковларни, болаларни кўриш учун келинг», – дея Трампни мамлакатига чорлади Зеленский.

Украина президентининг фикрича, шунда Трамп «ким билан муомала қилаётгани»ни ва «Путин нималар қилгани»ни англаб етади.

Зеленский CBS телеканалига берган интервюсида Украина расмийлари гўёки қўллаб-қувватлов олиш мақсадида хориж делегациялари учун «тарғибот турлари» ташкил қилаётгани ҳақидаги даъвога ҳам изоҳ берди. 28 феврал куни Оқ уйдаги баҳсда АҚШ вице-президенти Жей Ди Вэнс томонидан шундай айблов янграганди.

Зеленский агар Трамп келишга рози бўлса, Украина унинг махсус тайёрланмаслигига ваъда берди. «Бу тайёрланган актёрлар ўйнайдиган театр бўлмайди. Биз бундай иш билан шуғулланмаймиз ва бу бизга керак ҳам эмас. Сиз исталган жойга, ҳужумга учраган исталган шаҳарга боришингиз мумкин», – дея таъкидлади Зеленский.

Украина президенти америкалик журналистлар билан ўтган ҳафта суҳбатлашган. Интервю унинг туғилган шаҳри Кривий Риҳда, Россиянинг 19 киши, жумладан, тўққиз бола ҳаётига зомин бўлган зарбасидан бир ҳафта ўтиб ёзиб олинган. Бу интервю олинганида 13 апрел куни амалга оширилган ва 35 киши ўлимига сабаб бўлган Сумига зарба ҳали берилмаганди.

Зеленский «Америка бетараф бўлишни хоҳлаши нотўғри» экани, Трамп эса «кучли мамлакатнинг кучли президенти сифатида Украина томонида бўлиши кераклиги» ҳақида гапирган.

«Афсуски, АҚШда русча қарашлар устунлик қиляпти, деб ҳисоблайман. Ўйлайманки, бу даҳшат. Қандай қилиб бизнинг қурбонларимиз ва азоб-уқубатларимизга гувоҳ бўла туриб, руслар нима қилаётганини тушуна туриб, шу билан бирга, улар тажовузкор эмаслигига, улар бу урушни бошламаганига ишониш мумкин? Бу Россиянинг ахборот сиёсатининг Америкага, АҚШ сиёсатига ва Америка сиёсатчиларига улкан таъсиридан далолат беради», – деган Зеленский.

Трамп маъмурияти вакиллари бир неча бор Россияни тажовузкор деб аташдан бош тортган, АҚШ президентининг ўзи эса Украинага қарата шундай деган: «Сиз буни бошламаслигингиз керак эди, сиз битим тузишингиз керак эди».

«Куч орқали тинчлик фақат бир томонга қўлланмоқда»

Зеленский, шунингдек, Оқ уйнинг Украинага нисбатан позициясини танқид қилиб, АҚШ можаронинг фақат бир томонига босим ўтказаётганини айтди.

У Овал кабинетдаги тортишувдан сўнг Трамп маъмурияти Украинага ҳарбий ёрдам кўрсатишни тўхтатгани, жумладан, разведка маълумотларини тақдим этишни ҳам блоклаганини эслатган. Зеленскийнинг сўзларига кўра, натижада Киевга Украина ҳудудига Россия ракеталари учирилгани ҳақида маълумот келмай қолган, бу эса тинч аҳоли орасида қурбонлар сони кескин ошишига олиб келган.

Украина АҚШнинг ҳеч қандай шартларсиз ўт очишни тўхтатиш таклифига рози бўлганидан кўп ўтмай, ёрдам тикланди.

Москва, шунингдек, Киев ва унинг ғарбдаги кўплаб иттифоқчилари қабул қилиб бўлмас, деб ҳисоблаган бир неча қўшимча шартларни илгари сурди. Ўшандан бери Трамп ва унинг сафдошлари Россияга қарши қўшимча санкциялар жорий этиш билан бир неча бор таҳдид қилди, бироқ ҳозирча аниқ қадамлар қўйилмади.

«Менга ниманидир блоклаб қўйишди ва: „Бор – акс ҳолда биз блокдан чиқармаймиз ва сен қурол, ёрдам ва разведка маълумотларидан маҳрум бўласан“, дейишди. Менда савол туғилади – Америка Қўшма Штатлари русларга ҳам шундай қиладими? Ўт очишни тўхтатишга рози бўлинг – акс ҳолда мана сизга санкциялар пакети», – дейди Зеленский бу борада.

«Ростини айтадиган бўлсак, бизга блок қўйишди, кейин русларга таклиф қилишди – таклиф қилишди ва ҳеч нарсани блоклашмади! Яъни, биз куч орқали тинчликка эришиш ҳақида гапирганимизда, кечирасиз, шундай бўлиб чиқадики, куч орқали тинчлик фақат бир томонга ва фақат бизнинг томонимизга ишлайди. Ва мен буни адолатсиз ёндашув деб ҳисоблайман», – дея қўшимча қилди Украина президенти.

Зеленский урушда ҳалок бўлган украин ҳарбийлари сони 100 минг экани ҳақида гапирмаган

CBS News дастурида кадр ортидаги овоз Украинадаги уруш оқибатлари ҳақида сўзлаган.

«Мактабларга 1700 ҳужум, ҳалок бўлган 600 дан ортиқ болалар, тиббиёт муассасаларига 780 ҳужум, тинч аҳоли орасида 13 минг ва украин ҳарбийлари орасида 100 минггача ўлим», — дея хабар берилган кўрсатувда.

Бу маълумотлар манбаси келтирилмаган, шунинг учун айрим томошабинлар бошловчи бунда Зеленскийнинг ўзига ҳавола берган деб тушунган. Ижтимоий тармоқларда, шунингдек Россиядаги айрим нашрларда ҳам украинлар президенти гўёки украин армияси йўқотишлари бўйича маълумотни янгилагани ҳақида хабарлар пайдо бўлди.

Аммо «60 дақиқа» дастурининг YouTube каналида жойлаштирилган интервюда йўқотишлар тўғрисида ҳеч қандай гап кетмаганини кўриш мумкин.

Февралда Зеленский британиялик журналист Пирс Морган билан интервюда Россиянинг кенг кўламли босқини бошланганидан буён 45 минг атрофидаги украин ҳарбийси ҳалок бўлиб, 390 минг нафари яраланганини айтганди.

CBS News учун интервюда Зеленский фақат «украин халқи мумкин бўлган энг юқори нархни тўлаётгани» ҳақида айтган.

«Халқимиз мумкин бўлган энг юқори нархни тўламоқда. Бундан ортиқ нарх йўқ. Биз боримизни бердик – молиявий жиҳатдан бор нарсамизни. Лекин энг муҳими, биз одамларимизнинг ҳаётини бердик», – деган Украина президенти.

У Владимир Путин нафақат Украинани, балки бошқа давлатларни ҳам эгаллаб олмоқчи эканига ишончи комил эканини билдирган. «Қатъий турмасак, у узоққа боради, – деди у. – Бу шунчаки бўш тахмин эмас, таҳдид ҳақиқий. Путиннинг якуний мақсади – Россия империясини тиклаш ва НАТО ҳимояси остидаги ҳудудларни қайтариб олиш. Буларнинг барчасини инобатга олган ҳолда, бу жаҳон урушига айланиб кетиши мумкинлигига ишонаман».