Qoʻshimcha funksionallar
-
Tungi ko‘rinish
Sun’iy intellekt 2 ming yillik tarixiy o‘ramni virtual tarzda ochdi va o‘qidi
O‘ram vulqon kuli ostida kuyib ketgan va juda mo‘rt bo‘lib, qo‘lda ochish imkonsiz edi.

Foto: Vesuvius Challenge
Olimlar birinchi marta eramizning 79 yilidan beri Vezuviy vulqoni kuli ostida yotgan va kuyib ketgan tarixiy o‘ramda yashiringan matn muallifi va nomini aniqladi.
O‘ram Gerkulanom shahridagi villadan topilgan va Oksfordning Bodlian kutubxonasida saqlanayotgan edi. U sun’iy intellekt yordamida virtual tarzda ochildi. Matn epikurchi-faylasuf Filodimning «Illatlar va ularga qarshi fazilatlar to‘g‘risida»gi risolasi bo‘lib chiqdi.
Gerkulanom o‘ramlari vulqon kuli ostida kuyib ketgan va juda mo‘rt bo‘lib, qo‘lda ochish imkonsiz edi. O‘ramlarni an’anaviy usullar yordamida ochib bo‘lmadi, ammo zamonaviy texnologiyalar, jumladan, rentgen tomografiyasi va matnni mashina yordamida o‘rganish texnologiyasi uni shikastlamasdan «o‘qish» imkonini berdi.
Vesuvius Challenge loyihasi doirasida ishlab chiqilgan sun’iy intellekt o‘ramning 3D modelini yaratish uchun uglerod siyohining mikroskopik izlarini tahlil qildi. Kentukki universiteti olimlari tomonidan yaratilgan Volume Cartographer dasturi harflar va so‘zlarni aniqlashga yordam berdi.
Filodimning risolasi illatlardan saqlanish va ezgulik bilan yashash bo‘yicha falsafiy qo‘llanmadir. Tadqiqotchilar yangi texnologiyalar Gerkulanum kutubxonasidagi boshqa varaq va o‘ramlardagi matnlarni o‘qish imkonini berishiga umid qilmoqda.
Tavsiya etamiz
O‘zbekiston fuqarolari uchun Kanada, Argentina va Avstraliya vizasini olish osonlashishi mumkin
O‘zbekiston | 19:46 / 07.07.2025
Fermerlar yana sinov qarshisida: moratoriylar nima bo‘ladi?
O‘zbekiston | 16:39 / 07.07.2025
2025 yilgi iyun ekstremal quruq oy bo‘ldi – O‘zgidromet
O‘zbekiston | 15:03 / 07.07.2025
O‘zbekiston BRIKSning hamkor davlatiga aylandi
O‘zbekiston | 11:41 / 07.07.2025
So‘nggi yangiliklar
-
Iroqda saqlanayotgan noyob asar Toshkentda namoyish etilishi mumkin
O‘zbekiston | 09:05
-
Moskvadagi xalqaro shaxmat turnirida yosh o‘zbek shaxmatchilari muvaffaqiyatli ishtirok etishdi
O‘zbekiston | 09:00
-
Gurjistonda Euronews Georgia asoschisi Ramishvili qo‘lga olindi
Jahon | 08:44
-
Malayziya O‘zbekistonda "halol" oziq-ovqat sanoatini rivojlantiradi
O‘zbekiston | 08:28
Mavzuga oid

17:51 / 04.07.2025
Hikmatilla Ubaydullayev Markaziy Osiyo sun’iy intellekt assotsiatsiyasi ijrochi direktori v.b. etib tayinlandi

20:23 / 02.07.2025
Rossiyada sun’iy intellekt yo‘qolgan bolalarni topishda yordam berdi

23:55 / 01.07.2025
Microsoftʼning yangi sun’iy intellekti tashxislarni shifokorlardan to‘rt marta aniqroq qo‘ymoqda

22:57 / 30.06.2025