Olimlar tug‘ma karlikni davolash usulini topdi

Yapon tadqiqotchilari irsiy eshitish qobiliyatini yo‘qotish muammosini davolash yo‘lida muhim qadam tashladi. Ular tug‘ma karlikning asosiy sabablaridan biri bo‘lgan GJB2 genidagi mutatsiyani tuzatishga yordam beruvchi yangi gen terapiyasi usulini ishlab chiqdi.

GJB2 geni ichki quloqdagi hujayralarga tovush signallarini uzatishga ko‘maklashadigan maxsus oqsillar faoliyati uchun javob beradi. Ammo ayrim mutatsiyalar ushbu jarayonni buzib, eshitish qobiliyatining yo‘qolishiga olib kelishi mumkin. Olimlar bu kabi mutatsiyani genlarni tahrirlash texnologiyasi yordamida «tuzatish» usulini topdi.

Buning uchun ular tuzatilgan genni quloq hujayrasiga tashuvchi xavfsiz virusdan (AVV) foydalangan. Genlarni tahrirlashda qo‘llanadigan oddiy usullar bu kabi tashuvlar uchun juda katta hisoblanadi, shu bois olimlar jamoasi uning ixcham va nisbatan aniq versiyasini ishlab chiqqan.

Nuqsonli genga ega inson hujayralari va laboratoriya sichqonlari ustida o‘tkazilgan sinovlar gen terapiyasidan keyin hujayralar sog‘lom organizmdagi kabi ishlay boshlaganini ko‘rsatgan. Bu tug‘ma eshitish qobiliyatiga ega bo‘lmagan insonlarni samarali davolash usulini ishlab chiqishga yordam beradi.

«Bizning usulimiz davolash jarayonini soddalashtirib, uni yanada osonlashtirishiga umid qilamiz. Bundan tashqari, u boshqa genetik kasalliklarni davolashda ham yordam berishi mumkin», — deydi tadqiqotning yetakchi muallifi doktor Kazusaku Kamiya.

Tadqiqot mualliflarining fikricha, tibbiyotdagi ushbu yutuq kelajakda millionlab odamlarga eshitish qobiliyatini tiklash imkoniyatini berishi mumkin.