Qoʻshimcha funksionallar
-
Tungi ko‘rinish
Global isish nafas olish tizimi salomatligiga salbiy ta’sir ko‘rsatmoqda
Olimlar nafaqat havoning tozaligiga, balki uning namligiga ham e’tibor berishga chaqirmoqda. Namlik pasayishi nafas yo‘llarining yallig‘lanishi xavfini oshiradi.

Foto: Shutterstock
Yerdagi haroratning ko‘tarilishi bir qator hududlarda namlikning pasayishiga olib kelmoqda, bu esa nafas yo‘llariga salbiy ta’sir ko‘rsatadi. Olimlarning aniqlashicha, quruq havodan uzoq vaqt nafas olish yallig‘lanish jarayonlarini keltirib chiqarib, astma, surunkali yo‘tal va allergik rinit xavfini oshiradi.
Laboratoriya sinovlarida tadqiqotchilar nafas yo‘llarini qoplab turadigan to‘qima — bronxial epiteliy hujayralariga quruq havo qanday ta’sir qilishini o‘rgandi. Tahlil natijalariga ko‘ra, bunday sharoitda hujayralar yopishqoq shilliq moddani kam ajratadi va yallig‘lanish haqida xabar beruvchi oqsillar — sitokinlarni yanada faolroq ishlab chiqaradi.
Yana bir tajriba sichqonlarda o‘tkazildi: sog‘lom va nafas olish tizimi kasalliklariga chalingan sichqonlar bir hafta davomida quruq havo ta’sirida qoldirildi. Natijada ularning o‘pkasida immun hujayralari to‘planib qoldi — bu ham yallig‘lanish jarayoni yuzaga kelganidan dalolat beradi.
Yana nimalar ma’lum?
Iqlimga oid prognozlar Yer yuzida havo namligi yanada pasayishini ko‘rsatmoqda. Olimlarning ta’kidlashicha, 2030 yilga kelib nafas yo‘llari qurishi bilan bog‘liq kasalliklar chastotasi ortadi. Bu ayniqsa, ko‘p vaqtini konditsionerli xonalarda o‘tkazadigan odamlar orasida kuzatilishi mumkin.
Tadqiqot mualliflari nafaqat havoning tozaligiga, balki uning namligiga ham e’tibor berishga chaqirmoqda. Ularning fikricha, bu iqlim o‘zgarishi fonida nafas olish muammolarining oldini olishda muhim rol o‘ynashi mumkin.
Tavsiya etamiz
Navbatdagi cho‘pchak: O‘zbekistonda kriptovaluta “qazib oluvchi” uskuna ijarasidan daromad olish taklif etilmoqda
Jamiyat | 20:37
„Uchastkavoy“ prezident bilan uchrashuvda kapitanga aylandi
O‘zbekiston | 15:27 / 11.07.2025
Tramp: NATO Ukraina uchun AQShdan qurol sotib oladi
Jahon | 11:21 / 11.07.2025
Eldor Shomurodov Turkiya klubiga o‘tdi
Sport | 11:12 / 11.07.2025
So‘nggi yangiliklar
-
Navbatdagi cho‘pchak: O‘zbekistonda kriptovaluta “qazib oluvchi” uskuna ijarasidan daromad olish taklif etilmoqda
Jamiyat | 20:37
-
Suriyada badaviylar va druzlar o‘rtasidagi to‘qnashuvlar oqibatida o‘nlab odamlar halok bo‘ldi
Jahon | 20:21
-
Rossiya sudi yozuvchi Boris Akuninni sirtdan 14 yillik qamoqqa hukm qildi
Jahon | 20:19
-
Interpol qidiruvida bo‘lgan O‘zbekiston fuqarosini AQShda qo‘lga oldi
Jamiyat | 20:02
Mavzuga oid

17:08 / 10.07.2025
Soch to‘kilishi, ko‘z osti qorayishi, lab yorilishi: tana tili bizni nimalardan ogohlantiradi?

17:41 / 09.07.2025
Issiq havo Yevropada o‘lim holatlari sonini uch baravarga oshirdi

15:12 / 08.07.2025
Xorijdan qaytgan fuqarolar OIV infeksiyasiga majburiy tekshiruvdan o‘tkaziladi

19:02 / 01.07.2025