Ukraina prezidenti Volodimir Zelenskiy Rossiya bilan urushni tinch yo‘l orqali hal qilish doirasida xalqning roziligisiz mamlakat hududini berish niyatida emas. «Ukrainaning hududiy yaxlitligiga oid har qanday muammoni bir prezident, bir shaxs yoki butun dunyo prezidentlari Ukraina xalqi ishtirokisiz hal qila olmasligini tushunishingiz kerak», dedi u 31 iyul kuni Le Monde gazetasiga bergan intervyusida.
Davlat rahbarining so‘zlariga ko‘ra, Ukraina rasmiylari «rasman o‘z hududlarini berishga haqqi yo‘q». «Ukraina xalqi buni xohlashi kerak», deb qo‘shimcha qildi Zelenskiy. Uning fikricha, shuni ham hisobga olish kerakki, Rossiya prezidenti Vladimir Putin bunday qadamni g‘alaba sifatida qabul qiladi va shuning uchun «bu masala juda, juda va juda qiyin».
Rossiya ishtirokidagi ehtimoliy muzokaralar
Le Monde gazetasiga bergan intervyusidan ma’lum bo‘lishicha, Zelenskiy Rossiyani muzokaralar stolida ko‘rmoqchi. «Ko‘pchilik davlatlar singari, men ham noyabr oyida bo‘lib o‘tadigan tinchlik bo‘yicha ikkinchi sammitda Rossiya vakillari ishtirok etishi kerak, deb hisoblayman, aks holda ular qo‘shma reja ishlab chiqishimizga to‘sqinlik qilmasligi shart», — deya Ukraina prezidentining so‘zlarini keltiradi nashr.
Ukraina Konstitutsiyasining 73-moddasida hududiy o‘zgarishlar faqat umumxalq referendumidan so‘ng amalga oshirilishi mumkin, deya qayd etilgan. Konstitutsiyaning 133-moddasida ham barcha hududlar, jumladan, Qrim yarimoroli, Sevastopol shahri va Donetsk, Luhansk, Xerson va Zaporijjya viloyatlari sanab o‘tilgan. Bundan tashqari, konstitutsiyaga o‘zgartirish kiritish uchun Ukraina parlamentida ko‘pchilik ovoz kerak.
G‘arb uzoq masofali raketalardan foydalanishga ruxsat berishda ehtiyotkor bo‘lib qolmoqda
Ukraina prezidenti hali ham G‘arb hamkorlaridan Rossiya hududidagi harbiy nishonlarga Amerika va Yevropa raketalari bilan hujum qilish uchun ruxsat olishga umid qilmoqda. «Afsuski, bizning hamkorlarimiz bundan hamon qo‘rqyapti», — dedi Zelenskiy. Shu bilan birga, u Pekinning Moskvaga maqsadli bosim o‘tkazishini istayapti: «Men ham xuddi Amerika Qo‘shma Shtatlari va Yevropa Ittifoqi qanday bosim o‘tkazayotgani kabi, Xitoy bu urushni tugatish uchun Rossiyaga bosim o‘tkazishini istardim».
Ayni paytda, Amerikaning F-16 qiruvchi samolyotlari birinchi partiyasi Ukrainaga yetib keldi, deb xabar berdi Bloomberg 31 iyul kuni xabardor manbalarga tayanib. Agentlik suhbatdoshlarining so‘zlariga ko‘ra, gap oz sonli samolyotlar haqida ketmoqda, ularning yetkazib berilishi muddati iyul oyi oxiri bo‘lgan. So‘nggi oylarda F-16’da uchish va unga texnik xizmat ko‘rsatish bo‘yicha mashg‘ulotlar o‘tkazgan ukrainalik uchuvchilar darhol jang maydonida samolyotlardan foydalana oladimi yoki bu ko‘proq vaqt talab etadimi, hozircha noma’lumligicha qolmoqda.
Ukrainada hududlardan voz kechishga tayyorlar ulushi ortdi
Harbiy harakatlarni tugatish uchun hududlardan voz kechishga tayyor ukrainaliklarning ulushi so‘nggi bir yil ichida uch baravar oshdi. Buni Kiyev xalqaro sotsiologiya instituti 23 iyul kuni e’lon qilgan so‘rov ma’lumotlari tasdiqlaydi.
Sotsiologlar ta’kidlaganidek, 2022 yilning mayidan 2023 yilning mayigacha bo‘lgan davrda vaziyat nisbatan barqaror edi: respondentlarning taxminan 8-10 foizi Rossiyaga hududiy yon berishga tayyor, mutlaq ko‘pchilik – 82-87 foiz har qanday imtiyozlarga qarshi chiqqan.
Biroq, 2023 yilning may-oktyabr oylari orasida Ukraina muvaffaqiyatsiz qarshi hujumni boshlaganida, bu ko‘rsatkich o‘sishni boshladi. «Shunday qilib, 2023 yil oxiriga kelib, imtiyozlar berish istagi 19 foizga, 2024 yilning fevralida – 26 foizga, 2024 yilning may oyida – 32 foizgacha oshdi», — deyiladi ma’lumotda.
Shu bilan birga, urushni tugatish uchun hududiy imtiyozlarga qarshi chiqqanlar soni yil davomida 29 foizga - 84 foizdan 55 foizga kamaydi. Ushbu dinamika mamlakatning taxminan barcha hududlarida kuzatilmoqda, lekin janubda eng sezilarli darajada.