Neuralink milliarder Ilon Mask kompaniyasi bo‘lib, falajni nazorat qilish qurilmalari orqali odamlarga yordam berish dasturini sinovdan o‘tkazmoqda.
Kompaniya 22 yoshdan oshgan va umurtqa pog‘onasi jarohatidan keyin falajlangan, shuningdek, o‘ziga qarovchi ishonchli hamshiraga ega odamlarni qidirmoqda.
Tadqiqot dasturi hisoblanmish PRIME (Precise Robotically Implanted Brain-Computer Interface) doirasida uchta narsa o‘rganilishi kerak: birinchisi, N1 implanti, Neuralink kompaniyasining «miya-kompyuter» qurilmasi. Ikkinchisi R1 jarrohlik roboti bo‘lib, qurilmani implantatsiya qiladi. Uchinchisi, N1 User App ilovasi, N1 orqali miya signallarini kompyuter harakatlariga aylantiradi. Neuralink kompaniyasi tizimning barcha uch qismi xavfsizligi va samaradorligini sinab ko‘rishni rejalashtirmoqda.
PRIME ishtirokchilari dastlab 18 oylik tadqiqotda ishtirok etadi. Shundan so‘ng, ular haftasiga kamida ikki soat «miya-kompyuter» interfeysi tadqiqot seanslarini o‘tkazadi. Keyingi besh yil ichida yana 20 marta tadqiqotchilar bilan uchrashadi.
Neuralink kompaniyasi faqat «tadqiqot bilan bog‘liq xarajatlar»ni, masalan, sinov o‘tkaziladigan joyga safar xarajatlarini qoplashga tayyorligini ma’lum qilgan.
Neuralink miya chiplarini odamlarda sinab ko‘rishni rejalashtirayotgani haqida Mask 2019 yildan beri bir necha bor xabar bergan. Tadbirkorning so‘zlariga ko‘ra, kompaniya tomonidan ishlab chiqilgan implantlar falaj va ko‘rlikka duchor bo‘lgan bemorlarga yordam berishi mumkin. Neuralink vakillari falaj bo‘lgan bemorlarga kompyuter matni orqali uni yozmasdan muloqot qilish imkonini beruvchi mexanizm yaratishni o‘z maqsadlaridan biri deb e’lon qilgan.
Neuralink 2016 yilda tashkil etilgan. Uning taxminiy qiymati 1 milliard dollardan oshadi. 2021 yil aprel oyida kompaniya miyasiga chip o‘rnatilgan maymunni ko‘rsatdi. Hayvon kompyuter monitoridagi kursorni fikr kuchi bilan boshqardi va stol tennisi o‘ynadi.
Neuralink kompaniyasining eng muvaffaqiyatli raqobatchisi Synchron bo‘lib, u allaqachon falaj bo‘lgan bemorlarga yordam berish uchun mo‘ljallangan BCI implantini odamlarda sinab ko‘rish uchun ruxsat olgan va bir nechta operatsiyalarni amalga oshirgan.
