OTB O‘zbekiston yalpi ichki mahsuloti 2023 va 2024 yillarda 5 foizga o‘sishini prognoz qilmoqda va bu o‘tgan yilgi 5,7 foiz darajasidagi o‘sishdan biroz pastroq.
«Xatarlar Rossiyaga qarshi davom etayotgan sanksiyalar va ular O‘zbekiston eksportiga bo‘lgan tashqi talabga qanday ta’sir qilishi ko‘rinishida saqlanib qolmoqda», — deyiladi hisobotda.
Uglevodorodlarga bo‘lgan talabning o‘sishi, shuningdek, asosan Rossiyadan bo‘lgan kiyim-kechak va qayta ishlangan oziq-ovqat mahsulotlariga kuchli tashqi talabga javoban to‘qimachilik, oziq-ovqat va tog‘-kon sanoatida kamtarona tiklanish natijasida sanoat 2023 va 2024-yillarda 5,5 foizga o‘sishi kutilmoqda.
Shu bilan birga, oziq-ovqat, uy-joy, omborxona va transport xizmatlariga talab pasayayotgani sababli xizmatlarning o‘sishi har ikki yilda ham 5,5 foizgacha pasayishi prognoz qilinmoqda. Xususiy iste’mol va investitsiyalarning o‘sishi me’yorida bo‘lishi kutilmoqda.
Inflatsiya bosimining davom etishi — bu qisman amalga oshirilayotgan tarkibiy islohotlar va ijtimoiy xarajatlarning ortishi bilan bog‘liq. Biroq, pul-kredit siyosati qat’iy bo‘lib qolayotganligi sababli o‘rtacha inflatsiya 2023 yilda 11 foizga, 2024 yilda esa 10 foizga tushishi kutilmoqda. Oziq-ovqat inflatsiyasini jilovlash uchun hukumat iste’mol qilinadigan yog‘lar, parranda go‘shti, bug‘doy, un va guruchni import bojidan ozod qilishni 2023 yil oxirigacha uzaytirgan.
Ijtimoiy himoya, ta’lim va sog‘liqni saqlashga kutilayotgan yuqori xarajatlar budjet taqchilligining davom etishiga olib keladi. Oltin zaxiralarining ko‘payishi hisobiga 2023 va 2024 yillarda yalpi valuta zaxiralari 37 milliard dollargacha oshishi kutilmoqda. Har ikki yilda keng pul massasi 25 foizga o‘sishi prognoz qilinmoqda.
Hisobotda qayd etilishicha, aholi soni yiliga 2 foizga o‘sayotganini hisobga olgan holda O‘zbekistonda ko‘proq umumta’lim maktablari va yaxshi ta’lim talab etiladi. O‘rta ta’limga, jumladan, kasb-hunar o‘quv yurtlariga davlat tomonidan 2022 yilda ta’lim sohasiga qilingan xarajatlarining qariyb 72,3 foizi sarflangan. Maktabga qabul qilishni yana 1,2 million o‘quvchiga oshirish uchun hukumat taxminan 1961 ta maktab qurishi yoki darslarni ikki smenada olib borishga imkon yaratish uchun o‘quv kunini qisqartirishi kerak.
O‘rta ta’lim sifati tashvishga solmoqda. O‘zbekiston hali ham o‘rta maktab ta’limi sifatini qiyosiy baholash uchun xalqaro talabalarni baholash dasturini o‘tkazishi kerak. Hisobotda ta’kidlanishicha, O‘zbekiston iqtisodiyotini diversifikatsiya qilish uchun fan, texnologiya, muhandislik va matematika (STEM) bo‘yicha ko‘nikmalarga ega bo‘lgan malakali ishchi kuchiga ehtiyoj mavjud.
