MB xabariga ko‘ra, iqtisodiyotda inflatsiya darajasi o‘zining yuqori nuqtasiga chiqib, pasayish tendensiyasiga o‘tganligi kuzatila boshladi. Ayni paytda, qat’iy tashqi moliyaviy sharoitlarning ichki iqtisodiy faollikka salbiy ta’siri bo‘yicha signallar paydo bo‘lmoqda.
Asosiy stavkaning 1 foiz bandga pasaytirilishi o‘tgan yil mart oyida xatarlar uchun foiz stavkani oshirish orqali qo‘yilgan qo‘shimcha yuklamani to‘liq olib tashlash imkonini berishi aytilgan.
Bunda, yillik 14 foiz darajasidagi asosiy stavka inflatsiya prognozining pasayuvchi dinamikasida (8,5-9,5 foiz) nisbatan qat’iy pul-kredit sharoitlar saqlanib qolinishini ta’minlashi ta’kidlanadi.
Joriy yilning yanvar-fevral oylarida yillik inflatsiya ko‘rsatkichi 12,2 foizgacha biroz pasaydi va kelgusi chorakda sezilarli pasayishi bo‘yicha ishonch ortib bormoqda. Kuzatuvlarga ko‘ra, iste’mol bozorlarida mart oyining dastlabki ikki haftasida asosiy oziq-ovqat narxlari nisbatan muvozanatlashib, yanvar oyidagi o‘sishdan keyin pasayish dinamikaga o‘tganligi kuzatilmoqda.
Mavsumiy va ma’muriy ta’sirga ega bo‘lgan ayrim tovarlar va xizmatlar narxlarining o‘zgarishini inobatga olmasdan hisoblangan bazaviy inflatsiya ko‘rsatkichi o‘tgan yilning ikkinchi choragidan boshlangan o‘sib borish trendi joriy yil boshidan pasayish tendensiyasiga o‘zgarib, dekabrdagi 13,8 foizdan yanvarda 13,3 foizgacha va fevralda 13,2 foizgacha sekinlashgan.
Fevraldagi so‘rov natijalariga ko‘ra, kelgusi 12 oylik inflyatsion kutilmalarning yanvar natijalariga nisbatan sezilarli darajada pasaygani kuzatildi, bu esa bazaviy inflatsiya dinamikasi bilan birgalikda, kelgusi oylarda narxlarning barqarorlashishi uchun sharoitlarni yaratadi, deyiladi ma’lumotda.
Qayd etilishicha, tashqi iqtisodiy sharoitlarda ma’lum darajadagi xatarlar va noaniqliklar saqlanib qolmoqda. Fevral oyida global inflatsiya, asosan, energetika va oziq-ovqat sektoridagi narxlarning pasayishi ta’sirida sekinlashishda davom etdi.
“Yetakchi markaziy banklarning inflatsiyani pasaytirish bo‘yicha qat’iy pozitsiyalari bilan bir qatorda, xalqaro bank sohasida kuzatilayotgan vaziyatlar fonida xavfsiz aktivlarga bo‘lgan talabning oshishi, moliya va xomashyo bozorlaridagi tebranuvchanlikni oshirmoqda.
Xalqaro moliya bozorlaridagi qat’iy sharoitlar va ayrim savdo hamkorlardagi valuta kurslarining qadrsizlanishi, bir tomondan, ichki iqtisodiy faollikni qo‘llab-quvvatlashda tashqi resurslarni qayta jalb qilishni qiyinlashtirayotgan bo‘lsa, ikkinchi tomondan, valuta oqimlaridagi nomutanosibliklarni kengaytirib bormoqda”, deya ma’lum qilgan MB.
Bildirilishicha, jahon oziq-ovqat bozorlarida shakllanayotgan narxlar va kutilmalar, mamlakatga import qilinadigan tovarlar bo‘yicha qulay sharoitlar yuzaga kelishiga asoslarni yaratmoqda. Bu, o‘z navbatida, oziq-ovqat guruhlarida import inflatsiyasining oshiruvchi ta’sirlarini jilovlovchi omil bo‘lib xizmat qiladi.
2023 yilning yanvar-fevral oylarida ichki iqtisodiy sharoitlarda qisqa muddatli xatarlar ta’siri qisman namoyon bo‘lgan. Yanvar oyi yakuni bo‘yicha chakana savdo, sanoat ishlab chiqarish va qurilish ishlari o‘sish sur’atlarida sekinlashish kuzatilgan. Xizmat ko‘rsatish sohasidagi o‘sish o‘tgan yilning mos davriga nisbatan sekinlashgani bilan, ushbu sohadagi o‘sish sur’atlari boshqa sohalardan yuqori bo‘lmoqda. Xatarlarning vaqtinchalik xususiyati va o‘z vaqtida ko‘rilgan choralarni hisobga olganda, birinchi yarim yillik yakuniga borib iqtisodiy faollikning muvozanatlashuvi va tarmoq ko‘rsatkichlarining tiklanishi kutilmoqda.
Markaziy bank boshqaruvining asosiy stavkani ko‘rib chiqish bo‘yicha navbatdagi yig‘ilishi 2023 yil 27 aprelga belgilangan.
