Keyingi vaqtlarda odamlar orasida pul almashishi mumkinligi va inflyatsiyaning kuchayib borayotgani haqidagi mish-mishlarga javob topish, narx-navoning o‘sish tendensiyasi, inflyatsiya darajasi borasidagi fikrlarga oydinlik kiritish maqsadida O‘zA ekspert, huquqshunos, iqtisodchi Adham Shodmonov bilan suhbat uyushtirdi.
— Pul almashar ekan, degan mish-mishlarga sizning fikringiz? Qachon va qanday vaziyatlarda davlat puli o‘zgarishi mumkin? Agar shunday ehtimol bo‘lsa, odamlar qancha vaqt oldin xabardor etiladi?
— Mish-mishlardan xabardor bo‘lish, qaysidir ma'noda ogohlik va profilaktika chorasidek ta'sir qilishi mumkin. Biroq iqtisodiy-moliyaviy va bank tizimida mish-mishlarga emas rasmiy bayonotlarga tayangan ma'qul.
— Bizda inflyatsiyani yashirish bo‘lyaptimi? Narx-navo davlat tomonidan ushlab turiladimi? Masalan, majlislarning birida Prezidentimiz go‘sht narxi 250 ming so‘m bo‘lishi mumkinligini aytgan edi.
— Prezident Shavkat Mirziyoyev barcha mansabdor shaxslar tomonidan aholiga real holatni va haqiqiy statistika ma'lumotlarni yetkazib berish bo‘yicha qat'iy topshiriq bergan. Guvohi bo‘layotganimizdek, O‘zbekistonda inflyatsiya yashirilayotgani yo‘q. O‘zbekiston Markaziy banki deyarli har oyda aholi bilan onlayn muloqot qilib, bor gapni aytib, bozor narxlari haqida bayonot bermoqda.
Narxlarning o‘sish tendensiyasi e'lon qilinmoqda, unga ko‘ra joriy yilda ham inflyatsiyaning darajasi yuqori bo‘lishi kutilmoqda. Ta'kidlash kerakki, narxlarning bozor mexanizmlari asosida shakllantirish kelgusi davrlarda inflyatsiya “jilovini” tortib turish imkonini berishi tabiiydir.
Parlamentda 2018 yil Byudjyetnomasi qabul qilinishi jarayonida 2017 yil yakunlari bilan 14 foizlik inflyatsiya darajasi saqlanib qolinishi bo‘yicha bashoratlar o‘zini oqladi. 2018 yilda u 12−13 foiz darajada saqlanishiga ishonchim komil.
Endilikda, hukumat keltirayotgan ayrim ko‘rsatkichlarning istiqbolli darajasi Xalqaro valyuta fondining, Jahon banki, OTB va Yevropa ittifoqining iqtisodiy komissiyasining bu boradagi bashoratlaridan uncha ko‘p emas, 0,1-0,2 foizga farq qilmoqda.
Moliya vazirining 2017 yil dekabr oyi xulosalariga tayanadigan bo‘lsak, tashqi bozorlar “ob-havosi”ga havola qilib shuni ta'kidlash mumkinki, Brent rusumida avtomobil yoqilg‘isi o‘rtacha 30 foizga oshdi. Chunki ko‘p yillardan buyon biz neft importiga bog‘liqmiz, yurtimizda benzin taqchilligi ham o‘z ta'sirini ko‘rsatdi.
