Жаҳон | 00:21 / 07.06.2025
34080
3 дақиқада ўқилади

Буюк Британияда 700 йил олдин амалга оширилган қотиллик фош этилди

1337 йилда Лондон марказида руҳоний ўлдириб кетилган. Замонавий криминалистлар қотилликни буюртмачиси ва уни амалга оширган шахсларни фош этди.

Фото: Shutterstock

Криминалистлар 700 йил олдин қасддан ўлдирилган руҳонийга оид ишни фош этишга муваффақ бўлди. Тадқиқот натижалари Criminal Law Forum илмий журналида эълон қилинди

Қайд этилишича, 1337 йилнинг 3 май куни кечқурун Лондон марказидаги гавжум Чипсайд кўчасида Жон Форд исмли руҳоний ўлдирилган. Орадан салкам 700 йил ўтгач, Кембриж университети тадқиқотчилари қотиллик сабаби, буюртмачиси ва жиноятни ким ижро этганини аниқлади. Мазкур иш криминалист Мануэл Эйснернинг «Ўрта аср қотилликлари харитаси» лойиҳасининг бир қисми ҳисобланади. Тадқиқот давомида у Лондон, Йорк ва Оксфорддаги XIV асрда фаолият юритган коронерга (ўлим сабабини аниқлашга масъул шахс) тегишли 355 та баённомани таҳлил қилиб чиққан.

XIV асрда Лондон қиролликнинг аҳолиси 60-80 мингга етадиган энг йирик шаҳарларидан бири бўлган. Бу нуфузли гилдиялар томонидан бошқариладиган муҳим савдо маркази эди. Йоркда эса 10-15 минг киши яшаган ва Шимолий Англиянинг текстил савдоси ривожланган асосий шаҳри ҳисобланган. Оксфорд нисбатан кичик — 6 минг кишилик шаҳар эди. Аммо ушбу шаҳар университет туфайли машҳур бўлган.

Ўз даврида овоза бўлган қотилликлардан бири айнан Лондонда юз берган. Жон Форд ибодатдан кейин Чипсайд бўйлаб кетаётганида, унинг ёнига бошқа бир руҳоний — Ҳаскап Невилл келган ва жабрланувчини суҳбатга тортган. Улар биргаликда 200 метрга яқин йўл босганидан кейин, Фордга тўрт нафар эркак ҳужум қилган. Улардан бири 30 сантиметрли ханжар билан Фордни бўғизлаган, яна икки нафари қорнига пичоқ санчган. Ҳужум қилганлар орасида Эла Фитцпейн исмли юқори мартабали аёлнинг укаси Хю Ловелл, унинг икки собиқ хизматкори ва тиндейллик Жон исмли шахс ҳам бўлган.

Замонавий тадқиқотчиларнинг аниқлашича, жиноят тўрт йил олдинги воқеага боғлиқ бўлиб, қасос мақсадида амалга оширилган. 1332 йилда Кентербери архиепископи Эла Фитцпейнни кўплаб жинсий алоқаларда, жумладан, Жон Форд билан муносабатда бўлганликда айблаган. Жазони ўташ тариқасида унга етти йил давомида ҳар йили Солсбери собори бўйлаб ялангоёқ юриш буюрилган.

«XIV аср Англиясида монастирларга босқинлар уюштирган аёл Кентербери архиепископига очиқчасига қарши чиққан ва руҳонийни ўлдиришни режалаштирган. Эла Фитцпейн афтидан, жуда муҳим шахс бўлган», — дея таъкидлади криминалист Эйснер.

Қотилликдан кейин тергов бошланган. Натижада, айблов фақат қотиллардан бирига нисбатан эълон қилинган, буюртмачи ва унинг ижрочиси исми узоқ вақт сир сақлаб келинган. Эла Фитцпейн, унинг укаси ва ишга алоқадор бошқа шахслар суд қаршисида жавоб бермаган.

Мавзуга оид