Жаҳон | 21:43 / 04.06.2025
2440
2 дақиқада ўқилади

Япониялик олимлар барча гуруҳларга мос келадиган қонни ишлаб чиқди

Сунъий қоннинг асосий афзалликларидан бири уни барча одамга мос келиши ва узоқ муддат давомида сақлаш имкониятидир.

Фото: Shutterstock

Япониянинг Нара тиббиёт университети олимлари ҳар қандай қон гуруҳига эга одамлар учун мос бўлган инновацион сунъий қонни ишлаб чиқди. Ушбу кашфиёт тиббиётда муҳим ютуқ бўлиши мумкин.

Янги технология фойдаланиш муддати ўтган қондан гемоглобинни ажратиб олишга асосланган. Темирга эга бу оқсил эритроцитларда кислородни ташиш учун жавобгардир. Сунъий қон ҳужайраларини яратиш учун гемоглобин барқарорликни таъминлайдиган ва вирусли инфекция хавфини олдини оладиган синтетик ҳимоя мембраналарга жойлаштирилади.

Сунъий қоннинг асосий афзалликларидан бири уни узоқ муддат давомида сақлаш имкониятидир: хона ҳароратида икки йилгача ва музлатгичда беш йилгача. Оддий донор эритроцитлари кўпи билан 42 кун сақланади ва махсус шароитларни талаб қилади.

Синтетик қонни яратиш жараёни 2022 йилда бошланган. Биринчи босқичда 20-50 ёшдаги тўрт нафар соғлом эркакдан иборат учта гуруҳга 100 миллилитргача бўлган дозаларда сунъий қизил қон таначалари томир ичига инъекция қилинди. Баъзи иштирокчиларда енгил ножўя таъсирга қарамасдан, қон босими каби ҳаётий белгилар барқарор бўлиб қолди.

Муваффақиятли натижаларга асосланиб, олимлар жараённи тезлаштирдилар. Март ойидан бери кўнгиллиларга 100 дан 400 миллилитргача сунъий қон ҳужайралари эритмаси юборилди. Агар минимал ножўя таъсирлар тасдиқланса, тадқиқотчилар кейинги босқичга ўтадилар - даволашнинг самарадорлиги ва хавфсизлигини баҳолаш.

Сунъий қизил қон таначалари 2030 йилдаёқ амалий фойдаланишга топширилиши мумкин.

 

Мавзуга оид