Путиннинг музокарачиси оташкесим келишуви жорий йилда имзоланмаслиги эҳтимоли борлигини айтди

Бу ҳақда Саудия Арабистонида ўтказилган музокараларда иштирок этган Россия Федерация Кенгашининг халқаро ишлар бўйича қўмитаси раиси Григорий Карасин «Россия-24» телеканалига берган интервюсида маълум қилди.

«Балки, бу йил эмас ёки йил охирида ҳам рўй бермас», — деди у. Сенатор ўтган учрашувларни «осойишта» ва «конструктив» деб баҳолади, аммо уларнинг натижадорлиги заиф бўлганини тан олди. «Биринчи учрашувнинг ўзида қандайдир улкан ютуқларга эришишни кутмоқлик — соддалик бўлар эди», — деди у.

Карасиннинг сўзларига кўра, Россия ва АҚШ делегациялари ўртасидаги музокараларнинг асосий мавзулари Қора денгиздаги кемалар ҳаракати хавфсизлиги, Россия қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари экспортини тиклаш ва «Росселхозбанк»нинг SWIFT тизимига уланиши масалалари бўлган. Сенатор америкалик делегация билан «умуман ишлаш мумкин»лигини таъкидлаб, уларнинг вакилларини «тинглайди, қабул қилади, ўз позицияларини баён этади», дея таърифлади. У шундай учрашувлар давом эттирилишини ва Россия музокарачилар гуруҳи олдига янги вазифалар қўйилишини кутмоқда.

Карасиннинг таъкидлашича, Ар-Риёддаги кўп соатлик маслаҳатлар давомида америкаликлар аввалига Россия учун қабул қилиб бўлмайдиган шартларни қўйган. Сенаторга кўра, АҚШ вакиллари дастлаб икки томон номидан қарор чиқарадиган воситачи ролини ўз зиммасига олишга уринишган, бироқ тез орада «бундай усул Россия томонига ўтмаслиги»ни англаб етишган.

Музокаралар 23 март куни бошланган. АҚШ делегацияси алоҳида ҳолда Украина ва Россия вакиллари билан учрашувлар ўтказган ва улар 25 март куни якунланган. Шундан сўнг Оқ уй Қора денгиз акваториясидаги ўт очишни тўхтатиш бўйича келишувга эришилганини эълон қилди. АҚШ маъмурияти баёнотига кўра, келишув минтақада хавфсиз кемачиликни таъминлаш ва зўравонликдан воз кечишни назарда тутади. Бунинг эвазига Вашингтон Россия озиқ-овқат маҳсулотларининг жаҳон бозорига экспорт қилинишини тиклашга кўмаклашишга тайёрлигини билдирди.

Бироқ ортидан Кремл ўз талқинини эълон қилди. Унда уруш ҳаракатларини тўхтатиш фақатгина маълум шартлар бажарилса — жумладан, «Росселхозбанк» ва бошқа ташқи савдо амалиётларини молиялаштирувчи ташкилотларга нисбатан санкциялар бекор қилинса амалга ошиши мумкинлиги таъкидланди. Москва, шунингдек, ушбу банкларнинг SWIFT тизимига ва валюта корреспондент ҳисобларига киришини тиклашни талаб қилди.

Украина президенти Володимир Зеленский бу баёнотларга жавобан Россия ҳукуматини «манипуляция ва келишувларни бузиб кўрсатиш»да айблади. «Россия келишув моҳиятини бузишиб кўрсатишга, нафақат воситачиларни, балки бутун дунё ҳамжамиятини чалғитишга уринаётганини кўряпмиз. (…) Москва яна ўз ҳақиқатини мажбуран сингдиришга уринмоқда, гўёки ўт очишни тўхтатиш санкцияларни бекор қилишга боғлиқ, дегандек», — деди у.

26 март куни Европа Иттифоқи музокаралари доирасида Россиянинг санкцияларни юмшатиш тўғрисидаги талаблари рад этилди. Европа Комиссияси вакили Анитта Ҳиппернинг таъкидлашича, ЕИ Россияга нисбатан чекловларни фақатгина «Украинага қарши урушни тўлиқ тўхтатиш ва барча қўшинларни ҳудудидан чиқариш»дан кейингина бекор қилиши мумкин.

Кейинроқ Парижда Украина хавфсизлигига бағишланган саммитда Европанинг етакчи раҳбарлари ҳозирги вазиятда Россияга нисбатан санкцияларни бекор қилишнинг мавриди эмаслигини яна бир бор тасдиқлашди.