Трампнинг жамоаси Тимошенко ва Порошенко билан алоқага чиқди

АҚШ президенти Доналд Трамп атрофидаги тўрт нафар юқори мартабали мулозим «Баткившчина» партияси етакчиси Юлия Тимошенко, шунингдек, собиқ президент Петро Порошенконинг «Европа бирдамлиги» партияси аъзолари билан яширинча учрашди, деб ёзди Politico.

Нашр маълумотларига кўра, томонлар кенг қамровли тинчлик музокаралари бошланишидан олдин Украина президентлик сайловларини ўтказиши мумкинми ёки йўқлигини муҳокама қилган. Мамлакатдаги сайловлар ҳарбий ҳаракатлар ва ҳарбий ҳолат туфайли қолдирилмоқда.

Нашр суҳбатдошларига кўра, Трамп жамоасидагилар амалдаги президент Володимир Зеленский украинлар урушдан чарчагани ва мамлакатда коррупция даражаси юқорилиги сабабли сайловларда ғалаба қозона олмаслигига умид қилмоқда.

Politico нашри ёзишича, Трамп тарафдорларининг фикрича, Тимошенко ва Порошенко муросага кўпроқ мойил бўлади.

Феврал ойи ўрталарида Доналд Трамп Украина президенти Зеленскийни «сайловсиз диктатор» деб атаганди (тўғри, кейинроқ у бу гапни ўзи айтганига ишона олмаслигини айтди).

Журналистлар таъкидлашича, Трамп вакиллари Зеленскийга, агар у АҚШнинг урушни тезроқ тўхтатиш режасини тўлиқ қўллаб-қувватламаса, истеъфога чиқишни таклиф қилмоқда.

Нашр маълумотларига кўра, Украинада президентлик сайловларини ўтказиш ғояси ҳозирда Кремл томонидан ҳам илгари сурилмоқда.

Шу билан бирга, Politico Порошенко ижтимоий сўровлар рейтингида учинчи ўринда экани ва Зеленский ҳамда Залужнийдан сезиларли даражада ортда қолганини қайд этади. Тимошенконинг рейтинги уникидан ҳам паст. Украинада ўтказилган сўнгги сўровларга кўра, Залужний рейтингларнинг мутлақ етакчиси, Зеленский эса сезиларли фарқ билан иккинчи ўринда.

Тимошенко ҳам, Порошенко ҳам парламентда фракцияларга эга, аммо уларнинг партияларининг мандатларини «Халқ хизматкори»фракцияси билан солиштириб бўлмайди.

Мантиқан, Ғарб сиёсатчилари расмий парламент мухолифати каби уларнинг жамоалари билан мулоқот қилишлари мумкин. «Голос» мухолифат фракцияси раҳбари Александра Устинова ҳам АҚШ расмийлари билан доимий алоқалари ҳақида мунтазам ҳисобот бериб келади.

Шуниси эътиборга лойиқки, парламентдаги «Баткившина» фракцияси овоз беришда президентнинг «Халқ хизматкори»га қўшилади.

Сиёсатчилар реакцияси

Юлия Тимошенко Facebook’да пост қолдириб, уруш давом этаётган бир пайтда Украинадаги сайловлар ҳақида «гап бўлиши мумкин эмаслиги» ҳақида ёзди.

«„Баткившчина“ жамоаси имкон қадар тезроқ адолатли тинчликни таъминлашга ёрдам бера оладиган барча иттифоқчиларимиз билан музокаралар олиб бормоқда», — деб ёзган Тимошенко.

«Шу пайтгача, мен бу ҳақда бир неча бор айтганман, Украинада ҳеч қандай сайлов ҳақида гап бўлиши мумкин эмас», — дея қўшимча қилди у.

«Бу ҳақда президент Зеленский аниқ айтди, Украина президент Трампнинг кучли етакчилиги остида урушни тўхтатиш бўйича музокараларга тайёр», — деб ёзди Тимошенко.

2024 йил январ ойи бошида Юлия Тимошенко Парижда кейинчалик Трампнинг Украинадаги уруш бўйича элчисига айланган Кит Келлог билан суҳбатлашган эди. Феврал ойи бошида Тимошенко ҳам Вашингтонга АҚШ президенти билан нонушта маросимига борган ва у ердаги юзлаб меҳмонлар қаторида бўлган.

Шуниси эътиборлики, Юлия Тимошенко 2017 йилда ҳам шундай нонуштада Трамп билан қисқа суҳбат ўтказган илк украин сиёсатчилардан бири бўлганди.

Юлия Тимошенкога Украинани тарк этиш тақиқланмаган ва у мунтазам равишда дунё бўйлаб саёҳат қилади ва ишчи учрашувлар ўтказади.

Мақолага Петро Порошенко ҳам муносабат билдирди.

Унинг сўзларига кўра, унинг жамоаси иккала партиянинг ҳам Украинани қўллаб-қувватлашини сақлаб қолиш учун америкалик ҳамкорлар билан очиқ ва шаффоф ишлайди.

«Ушбу учрашувларни расмийлар билан келишиш, ҳатто уларга элчини таклиф қилиш таклифи бир неча бор билдирилган. Биз, шунингдек, ҳукумат жамоаси ва Америка маъмурияти ўртасида етарлича алоқа йўқлиги, бу эса давлат учун хавф туғдириши ҳақида бир неча бор очиқ гапирдик», — деб ёзган Порошенко.

У Америка томони вакиллари билан суҳбатлари мазмун-моҳияти доимо икки тамойилга асосланганини таъкидлади: «хавфсизлик ҳамма нарсадан устун, тинчлик эса куч орқали».Унинг сўзларига кўра, бу қурол етказиб бериш, разведка маълумотлари, Россияга қарши санкциялар, молиявий кўмак ва трансатлантик бирликни сақлашга тегишли. 

«Жамоамиз ҳар доим уруш даврида сайловларга қатъиян қарши бўлган ва шундай бўлиб қолади. Армиядан пул олиб, сайловчиларнинг овозини сотиб олишга уринаётган, шунингдек, сиёсий мухолифларни конституцияга зид ва суддан ташқари санкциялар билан йўқ қилаётган ҳокимиятдан фарқли ўлароқ — бу сиёсий таъқиб ва сайловга тайёргарлик кўриш сценарийсидир», — деди у.

Унинг сўзларига кўра, ўт очишни тўхтатиш ва Украина учун хавфсизлик кафолатлари билан тинчлик шартномаси имзолангандан кейингина сайловлар ўтказилиши мумкин.

«Шундан сўнг ҳарбий ҳолат тугаши аниқ. Ва 180 кундан кечиктирмай мамлакатда эркин, демократик сайловлар бўлиб ўтиши керак, улар фуқароларнинг хоҳиш-иродасини ва эркин дунё ишончини таъминлайди», — деди Порошенко.

Шу билан бирга, Петро Порошенко жамоаси BBC Украина хизматига эҳтимолий сайловлар ва парламентдаги вазият ҳақидаги материалдаги маълумотларнинг аксарияти «бузиб кўрсатиш ва манипуляция» бўлиши мумкинлигини айтди. Аммо Трампнинг вакиллари билан учрашувлар тафсилотларига аниқлик киритилмаган, фақат бу бир ойдан кўпроқ вақт олдин бўлгани айтилган.

Петр Порошенко тез-тез чет элга чиқиш билан боғлиқ муаммоларга дуч келади, маҳаллий расмийлар уни феврал ойида бўлиб ўтган Мюнхен конференциясига қўйиб юбормаганди. Бироқ унинг фракцияси депутатлари АҚШда ва Европадаги муҳим тадбирларда тез-тез меҳмон бўлиб туришади.